ବ୍ରହ୍ମନିରୂପଣ ଗୀତା

ଅନାମ ଅଦେହ ପ୍ରଭୁ ମହିମାସାଗର । ୧ ।

ଶୂନ୍ୟ ଶୂନ୍ୟ ମହାଶୂନ୍ୟ ଅଲେଖ ପୁରୁଷ,

ବ୍ରହ୍ମନିରୂପଣ ଗୀତା କର ମୋତେ ଦୃଶ୍ୟ । ୨ ।

ଆଜ୍ଞା ହେଲେ ନିଶବଦ ମନ୍ଦିରେ ପଶିବି,

କୁଞ୍ଚି ତାଲା ଦିଅ ହସ୍ତେ କବାଟ ଫେଡ଼ିବି । ୩ ।

ଅଣଶେଷ ମହିଁମାରୁ ଆଣିମଇଁ ଭେଦ,

ବଖାଣିବି ଏ ସଂସାରେ ତୁମ୍ଭରି ସମ୍ପାଦ । ୪ ।

ଏ କଳିଯୁଗରେ କୁମ୍ଭୀନର୍କେ ପଡ଼ିଯିବେ,

ବ୍ରହ୍ମନିରୂପଣ ଗୀତା ଶୁଣିଲେ ତରିବେ । ୫ ।

ବୁଡ଼ିଗଲା ସତ୍ୟ ଧର୍ମ ହେଲା ଅସମୟ,

କି ପ୍ରକାରେ ପ୍ରାଣିମାନେ ତରିଯିବେ କହ । ୬ ।

ଏ ନିମନ୍ତେ ଶ୍ରୀଛାମୁରେ ଲଗାଇଛି ଆଶା,

ଭୀମ ଅରକ୍ଷିତ ଚିତ୍ତେ କରିଛି ଭରସା । ୭ ।

ଏତେବେଳେ ଏ ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡେ ନାହିଁ ଆଉ ପୁଣ୍ୟ,

ମିଥ୍ୟା ପାତକରେ ସବୁ ହୋଇଗଲା ଶୂନ୍ୟ । ୮ ।

ଏକାକ୍ଷର ବ୍ରହ୍ମ ଉଦେ ହେଲେ ଏ ମଣ୍ଡଳେ,

ଜୀବ ମୁକ୍ତିପଦ ହୋଇ କେହି ନ ଜାଣିଲେ । ୯ ।

ନିଷ୍କାମ ବ୍ରହ୍ମ ପୁରୁଷ ନାହିଁ ତାଙ୍କ ମାୟା,

ରଜ ବୀର୍ଯ୍ୟ ନାହିଁ ନିର୍ଭା ହୋଇଅଛି କାୟା ।୧୦।

୧୦-୨ :-ବୀଜ-ପୋଥିରେ ।

ଯୋନିରେ ଜନମ ପିଣ୍ଡ ମାନବ ଶକତି,

କରୁଣା ପ୍ରକାଶ କର ଅଭୟ ଅଜ୍ୟୋତି । ୧୧ ।

ନିଜ ଶକତି ଆସନେ ବିଜେ କରିଅଛ,

ଅଶେଷ ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡ କଥା ସମସ୍ତ ଜାଣୁଛ । ୧୨ ।

ପେଲି ପଶିବି ବୋଲୁଛି ଅବନା ମନ୍ଦିର,

ଭୋ ପ୍ରଭୁ ଅନାମ ବ୍ରହ୍ମ ମୋତେ କୃପା କର । ୧୩ ।

ଭରସା କରିଛି ମୁହିଁ ବ୍ରହ୍ମସାଗରକୁ,

ନିରନ୍ତରେ ଭୟ କରି ଗୁରୁପୟରକୁ । ୧୪ ।

ତାଳୁ କର୍ଣ୍ଣ ଚକ୍ଷୁ ଦନ୍ତ ନାସା ଜିହ୍ୱା ନାହିଁ,

ହସ୍ତ ପାଦ ନାହିଁ ମାତ୍ରା ବସାଇବି କାହିଁ ? । ୧୫ ।

ଅବ୍ୟଗତ ପୁରୁଷ ସେ ନ କହେ ବଚନ,

ଜନ୍ମବନ୍ଧ ନ ଲାଗଇ ନିଷ୍କାମ ନିର୍ଗୁଣ । ୧୬ ।

ଏଥୁଅନନ୍ତରେ ଶୁଣ ସାଧୁ ସୁଜ୍ଞ ନର,

ଶ୍ରୀଗୁରୁଙ୍କୁ ଚାହିଁ ପୁଚ୍ଛା କଲେ ନିରାକାର । ୧୭ ।

ସମ ଆସନରେ ବସି ଅମନ ସାଧନେ,

ଅନାଦି ବ୍ରହ୍ମକୁ ଚିନ୍ତା କରି ମନେ ମନେ । ୧୮ ।

ନିରାକାର ପ୍ରଲମ୍ବିଲେ ଶ୍ରୀଗୁରୁଙ୍କ ପାଦ,

ବ୍ରହ୍ମସ୍ଥାନ ଘଟ ମଧ୍ୟେ ପଚାରନ୍ତି ଭେଦ ।୧୯।

ପାଏ ପଡ଼ି ଉଠି ଶିରେ କରପତ୍ର ଯୋଡ଼ି,

ପ୍ରସନ୍ନ ହୋଇଣ ମୋତେ କହ ଭେଦଧାଡ଼ି ।୨୦।

ଭୋ ଗୁରୁ ଗତି ମୁକତି ଜୀବର କରତା,

ଏ ପିଣ୍ଡ ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡ ସ୍ୱାମୀ ଆଗ୍ୟାରେ ରଞ୍ଚିତା ।୨୧।

ଏ ଦେହରେ ଅଣରୂପ ବ୍ରହ୍ମ କାହିଁ ଅଛି ।

ସଂଶୟ ଫେଡ଼ିଣ ମୋତେ କହିଦିଅ ବାଛି ।୨୨।

କି ଅବା ସେ ଲଖ ଚକ୍ର ଅଙ୍ଗୁଷ୍ଠିରେ ଅଛି,

ଏ ବେନି ପୟର ଗଣ୍ଠି ଚକ୍ରରେ ଲୁଚିଛି ।୨୩।

କି ଅବା ସେ ଲଖ ଚକ୍ର ଆଣ୍ଠ ଚକ୍ର ପରେ,

ଅଣରୂପ ବ୍ରହ୍ମ ଅବା ଲୁଚିଛି ତହିଁରେ ।୨୪।

କି ଅବା ସେ ଜାନୁଚକ୍ର ଗୁହ୍ୟଚକ୍ର ଦୁଇ,

ଏଥି ଅବା ଅଣରୂପ ବ୍ରହ୍ମଅଛି ରହି ।୨୫।

କି ଅବା ସେ ଲିଙ୍ଗଚକ୍ର ଲାଭିର ଚକ୍ରରେ,

ଅଣରୂପ ବ୍ରହ୍ମ ଅବା ଅଛନ୍ତି ସେଠାରେ ।୨୬।

କି ଅବା ସେ ଊର୍ଦ୍ଧ୍ୱଚକ୍ର ହୃଦଚକ୍ରେ ବାସ,

ଏଥି ଅବା ବସିଛନ୍ତି ଅନାଦି ପୁରୁଷ ।୨୭।

କି ଅବା ସେ ବାହୁଚକ୍ର କଣ୍ଠଚକ୍ରେ ଅଛି,

ଅନାଦି ତ ବ୍ରହ୍ମ ଅବା ସେଠାରେ ରହିଛି । ୨୮।

କି ଅବା ସେ ଦନ୍ତଚକ୍ର ଜିହ୍ୱାଚକ୍ରେ ବ୍ରହ୍ମ,

ଗୁପତ ନ କରି ମୋତେ କହ ନିଜ ନାମ ।୨୯।

କି ଅବା ସେ ନାସାଚକ୍ରେ ତ୍ରିଅଚକ୍ରେ ଠାବ,

ଏଥିର ସନ୍ଦେଶ କଥା କହ ଗୁରୁଦେବ ।୩୦।

କି ଅବା ଶିଶୁମ୍ନାଚକ୍ର ସୁଷୁପ୍ତି ଚକ୍ରରେ,

ଅଣନିରୂପଣ ବ୍ରହ୍ମ ଅଛନ୍ତି ସେଠାରେ ।୩୧।

କି ଅବା ସେ ଭାଲଚକ୍ର କର୍ଣ୍ଣଚକ୍ରେ ଯାଇ,

ଏଥି ଅବା ବିଜେ କରିଛନ୍ତି ମହିଁମାଇ ।୩୨।

କି ଅବା ସେ ଶିରଚକ୍ର ବାୟୁଚକ୍ରେ ସ୍ଥିତି,

ଏଥି ଅବା ବିରାଜିତ ଅରୂପ ମୂରତି ।୩୩।

ଏ ଶରୀରେ ବାହ୍ୟମତେ ବ୍ରହ୍ମଅଛି କାହିଁ,

ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରିଣ ମୋତେ କହିବା ଗୋସାଇଁ ।୩୪।

ଅଣରୂପ ବୋଲିବାର ରୂପବର୍ଣ୍ଣ କିସ,

ଯେମନ୍ତେ ହୋଇଣ ରୂପ ଥିବ ତ ଅବଶ୍ୟ ।୩୫।

ଗ୍ୟାନୀଜନମାନେ ଧ୍ୟାନ କରୁଛନ୍ତି ତାଙ୍କୁ,

ଅବଶ୍ୟ ତ ନେତ୍ରେ ଦେଖୁଥିବେ ସେ ବ୍ରହ୍ମକୁ ।୩୬।

ନିଶ୍ଚୟ ସେ ପାଉଛନ୍ତି ସଦଗ୍ୟାନ ଭେଦ,

ଜୀବ ଆତ୍ମା ପଞ୍ଚୁମନ ହେଉଅଛି ବୋଧ ।୩୭।

ପୂର୍ବର ସୁକୃତ ଥିଲେ ଲଭିବି ଚରଣ,

ଏ ପିଣ୍ଡ ପ୍ରାଣକୁ ମୋର କରିବି କାରଣ ।୩୮।

ହେତୁ ଚେତା ପାଉଛନ୍ତି କେବଣ ଯୋଗରୁ,

ସଂଶୟ ନ କରି ଫେଡ଼ି କହ ସେ ବ୍ରହ୍ମରୁ ।୩୯।

ଶ୍ରୀଗୁରୁ ବୋଇଲେ ବାବୁ ଶୁଣ ନିରାକାର,

ଅଣରୂପ ବ୍ରହ୍ମ ଅଣଆକାରେ ବେହାର ।୪୦।

ତାଳୁକା ଦୁଆର ଶିଖେ ଅଟେ ତାର ବାସ,

ବ୍ରହ୍ମରନ୍ଧ୍ର ଶିଖେ ଛନ୍ତି ଅଲେଖ ପୁରୁଷ ।୪୧।

ଶିଶୁ ରନ୍ଧ୍ରେ ରନ୍ଧ୍ର ବାଟ ଅଛି ସେ ଠାବକୁ,

ଆସିବା ଯିବା ହେଉଛି ସକଳ ସ୍ଥାନକୁ ।୪୨।

ବ୍ରହ୍ମ ଯେଉଁଠାରେ ଅଛି ନିଗମ ଭୁବନ,

ଅନ୍ଧାର ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ ନୋହେ ନାହିଁ ରାତ୍ର ଦିନ ।୪୩।

ନିଶବଦ୍‌ ମନ୍ଦିର ସେ ନାହିଁ ଶବ୍ଦ ଭେଦ,

ରଜ ବୀର୍ଯ୍ୟ ନ ଲାଗଇ ନାହିଁ ବିନ୍ଦୁନାଦ ।୪୪।

ଜଳ ପବନର ତହିଁ ନାହିଁ ଗମାଗମ,

ତେଣୁକରି କହି ତାକୁ ଅଗମ୍ୟ ଦୁର୍ଗମ ।୪୫।

ସ୍ଥିତି ଉତ୍ପତ୍ତି ପ୍ରଳୟ କ୍ଷୁଧା ତୃଷା ନାହିଁ,

କାମନା କଳ୍ପଣା ବାଞ୍ଛା ନ ଥାଇ ସେଠାଇ ।୪୬।

ଜନ୍ମବନ୍ଧ ନାହିଁ ତହିଁ ନୋହେ ଆତଯାତ,

ବଚନ ସମସ୍ୟା ନାହିଁ ଅଟେ ଅବ୍ୟଗତ ।୪୭।

ହାଇ ଛାଇ ନ ଲାଗଇ ନିଦ୍ରା ମଇଥୁନ,

ଦିବସ ରଜନୀ ବାରି ନୋହେ ସେହୁ ସ୍ଥାନ ।୪୮।

ଅଣରୂପ ରୂପବର୍ଣ୍ଣ ଚିହ୍ନ ନାହିଁ କିଛି,

ଜ୍ୟୋତି ଭିତରେ ଅଜ୍ୟୋତି ଅଚିହ୍ନାରେ ଅଛି ।୪୯।

ଚନ୍ଦ୍ର ସୂର୍ଯ୍ୟ ନାହିଁ ତହିଁ ଶରଦ ଉଷୁମ,

ହେମ ନ ଭେଦଇ ତାକୁ ଶିଶିର ନସମ ।୫୦।

ନିର୍ବେଦ ଭୁବନ ସେ ଯେ ନ ବସଇ ବେଦ,

ଅର୍ଥ ନ ଚଳଇ ତହିଁ ନ ଲାଗେ ସମ୍ପାଦ ।୫୧।

ମନ୍ତ୍ର ଯନ୍ତ୍ର ନାହିଁ ତହିଁ ଔଷଧ ମୌଷଧି,

ଉପାୟ ରଞ୍ଚନା ନାହିଁ ନ ସ୍ଫୁରଇ ବୁଦ୍ଧି ।୫୨।

ଅମନ ମନ୍ଦିରେ ସେ ଯେ ନ ଗଳଇ ମନ,

ଗୀତା ଭାଗବତ ନାହିଁ ନାମ ସଂକୀର୍ତ୍ତନ ।୫୩।

ନୀଚ ଉଚ୍ଚ ନାହିଁ ତହିଁ ବାଛନ୍ଦ ବିକାର,

ସର୍ବ କର୍ମ ସମାଚାର ଅଟେ ଅବିକାର ।୫୪।

ପାପ ପୁଣ୍ୟ ନାହିଁ ତହିଁ ଅପରାଧ ଦୋଷ,

ସକାମୀ ନୁହନ୍ତି ସେ ଯେ ନିଷ୍କାମ ପୁରୁଷ ।୫୫।

ସ୍ତିରୀ ପୁରୁଷ ନୁହନ୍ତି ନୋହେ ବାଳ ବୃଦ୍ଧ,

ଦୂତି ପାଦ ନ ଚଳଇ ଅଛି ଏକ ପାଦ ।୫୬।

ମହାଶୂନ୍ୟ ଶୂନ୍ୟ ସେ ଯେ ନିର୍ଗୁଣ ଶରୀର,

ଏକାକ୍ଷର ନ ବସଇ ବସେ ଅଣାକ୍ଷର ।୫୭।

ଅଣାକ୍ଷର ଅଣମାତ୍ରା ଅଣ ନିଶବଦ,

ଶବଦର ଭେଦ ନାହିଁ ବ୍ରହ୍ମ ନିଜପଦ ।୫୮।

ନିରାକାର ବୋଲୁଛନ୍ତି ଶୁଣିମା ଗୋସାଇଁ,

କେତେ ଲୋକ ସେ ଠାବକୁ ଗମାଗମ ନାହିଁ ।୫୯।

ତତ୍ତ୍ୱ କରି କେମନ୍ତେ ଜାଣିମା ତାର ଆଦ୍ୟ,

ଭେଦାଭେଦ କରି ମୋତେ କହ ନିଶବଦ ।୬୦।

ତହିଁର ଆସ୍ତାନ କେତେ ଦୀର୍ଘ ପ୍ରତି ଅଟେ,

ଶ୍ରୀମୁଖରୁ ଶୁଣିଥିବି ବେନିକର୍ଣ୍ଣପୁଟେ ।୬୧।

ଅଣରୂପ ବ୍ରହ୍ମରୂପ ଅବଶ୍ୟ ତା ଥିବ,

ସ୍ୱରୂପ ନ ଥାଇ ଭେଦ କି ପ୍ରକାରେ ହେବ ।୬୨।

ଅଲେଖ ବୋଲିଣ ସେ ଯେ ବ୍ରହ୍ମ ବୋଲାଇଲା,

ବିରଞ୍ଚନାକୁ ରଞ୍ଚନା କି ପ୍ରକାରେ କଲା ।୬୩।

ଏଥିରେ ସନ୍ଦେଶ ମୋତେ କହ ଗୁରୁଦେବ,

ଶ୍ରୀମୁଖରୁ ଶୁଣି ମନ ସଂଶୟ ତୁଟିବ ।୬୪।

ଏତେ ବୋଲି ନିରାକାର ଶ୍ରୀକର ପ୍ରସାରି,

ପାଦ ଧରି ପଚାରିଲେ ଧୀରେ ଧୀରେ କରି ।୬୫।

ପ୍ରଳମ୍ବିତ ବିନତି ତ କରି ଶ୍ରୀପୟରେ,

ବେନି ନେତ୍ରୁ ଅଶ୍ରୁଧାର ବହେ ନିରନ୍ତରେ ।୬୬।

ଶ୍ରୀଗୁରୁ କରତା ଗତି ପତି ପିତା ମାତା,

ତୁମ୍ଭ ବିନା ଏ ଜୀବକୁ କେ କରିବ ଚେତା ।୬୭।

ଏ ପିଣ୍ଡ ପ୍ରାଣରେ କିଛି ନାହିଁ ନା ସଂଶୟ,

ବ୍ରହ୍ମନିରୂପଣ ଭେଦ ଏ ଦେହରେ କହ ।୬୮।

ଶ୍ରୀଗୁରୁ ବୋଇଲେ ବାବୁ ଶୁଣ ନିରାକାର,

ବ୍ରହ୍ମନିରୂପଣ ଭେଦ ଅତି ଅଗୋଚର ।୬୯।

ଠୁଳରୂପୀ ବିଷ୍ଣୁ କି ପାଇବ ଜଣାନନ୍ଦ,

ସାବଧାନ ହୋଇ ତୁ ଗୋ ଶୁଣ ଆଦିକନ୍ଦ ।୭୦।

ଶୂନ୍ୟ ହୋଇ ଭୂମିଖଣ୍ଡେ କିଛି ଦିନ ଥାଇ,

ପୋଖରୀ ଭିଆଇ ମୃତ୍ତିହୁଡ଼ା ଟେକି ଦେଇ ।୭୧।

ହୁଡ଼ାର ଗଭୀରେ ଜଳ ପୂରଇ ବହୁତ,

ଜଳର ଭିତରେ ମୀନ ଖେଳଇ ଯେମନ୍ତ ।୭୨।

ମୀନ ଗର୍ଭେ ଯେଉଁ ରୂପେ ଜୀବ ଆତ୍ମା ଅଛି,

ସେହିରୂପେ ଏ ଘଟରେ ବ୍ରହ୍ମଟି ଖେଳୁଛି ।୭୩।

ପଇଡ଼ ବୀଜକୁ ଭୂମି ମଧ୍ୟରେ ରୋପିଣ,

ବୃକ୍ଷ ଅଙ୍କୁରଇ ତହିଁ ପାଇ ଆଭରଣ ।୭୪।

ଦୀର୍ଘ ପ୍ରତି ଶାଖା ହୋଇ ଧରେ ପତ୍ର ପୁଷ୍ପ,

ପୁଷ୍ପତୁଳେ କଢ଼ି ଲାଗି ଫଳ ପରକାଶ ।୭୫।

ଲତା ଲାଗି କତା ତାର ଖପରରେ ଯୋଡ଼ି,

ଖପରକୁ ଘେନି ରସ ଗୁଦାହିଁ ନ ଛାଡ଼ି ।୭୬।

ଗୁଦାକୁ ଘେନିଣ ଜଳ ପୂରିଅଛି ତହିଁ,

ଭୂମିରୁ ଆକାଶ ଜଳ ବୃକ୍ଷ ଦେହେ ଯାଇ ।୭୭।

ଯେସନେକ ପଇଡ଼ ଭିତରେ ଥାଇ ଅମ୍ବୁ,

ସେହିରୂପେ ବ୍ରହ୍ମଜ୍ଞାନ ଘଟେ ଅଛି ବାବୁ ।୭୮।

ଦୁଲଭ ଜନମ ପିଣ୍ଡ ସବୁଠାରୁ ସୁଖ,

ଜନ୍ମ ମରଣଟି ଏ ଦେହକୁ ବଡ଼ ଦୁଖ ।୭୯।

ରୋମମାନ ଅଙ୍କୁରିଛି ଚରମକୁ ଘେନି,

ମୂଳମାନଙ୍କରେ ଗୁନ୍ଥା ହେଉଛି ମେଦିନୀ ।୮୦।

ଚର୍ମଗୋଟି ରୁଧିରକୁ ରଖିଛି ଘୋଡ଼ାଇ,

ଶିରମାନ ପନ୍ଥିଅଛି ସୂତ୍ରରେ ମଡ଼ାଇ ।୮୧।

ରୁଧିର ପୂରିଛି ତହିଁ ମାଉଁସକୁ ଘେରି,

ଶିରମାନଙ୍କେ ପବନ ଫେରୁଅଛି ଧରି ।୮୨।

ମାଏଁସ ଲାଗି ରହିଛି ଅସ୍ଥିର ଦେହରେ,

ଯତନରେ ଲିପିଅଛି ରଜର ପାକରେ ।୮୩।

ଅସ୍ଥିର ଭିତରେ ଶିଶୁରନ୍ଧ୍ରେ ବାଟ ଅଛି,

ଅଣରୂପ ପୂର୍ଣ୍ଣବ୍ରହ୍ମ ଗୁପତେ ଖେଳୁଛି ।୮୪।

ଶୁଣିଲୁ କି ନିରାକାର ଶରୀର ବୃତ୍ତାନ୍ତ,

ଅରୂପ ବ୍ରହ୍ମ ଘଟଣା ଭେଦ ଆତଯାତ ।୮୫।

ଗ୍ୟାନୀଜନ ବାହ୍ୟମତେ ହେଉଥାନ୍ତି ଭ୍ରମ,

ଘଟ-ବ୍ରହ୍ମକୁ ନ ଚିହ୍ନି କରୁଥାନ୍ତି କର୍ମ ।୮୬।

ଜଣାନନ୍ଦ ବୁଝାଇଲେ ଶିଷ୍ୟଙ୍କ ଆଗର,

ଶୁଣିକରି ସନ୍ତୋଷ ହୋଇଲେ ନିରାକାର ।୮୭।

ସାଧୁଜନ ଚରଣେ ପଶୁଛି ଶରଣ,

କୃପାନେତ୍ରେ ଚାହିଁ ଦେବ କୁଶଳ-କଲ୍ୟାଣ ।୮୮।

ଅଣରୂପ ବ୍ରହ୍ମ ଭେଦ କି ପାଇବି ଲେଶ,

ଦୟା କରିଥିବ ମୋତେ ପଣ୍ଡିତ ପୁରୁଷ ।୮୯।

ଗୁରୁଶିଷ୍ୟଙ୍କ ସମ୍ପାଦ ପ୍ରବନ୍ଧ ପ୍ରକାଶ,

ବ୍ରହ୍ମ-ନିରୂପଣ-ଗୀତା ଭଣେ ଭୀମଦାସ ।୯୦।

ଇତି ଶ୍ରୀ ବ୍ରହ୍ମ-ନିରୂପଣ-ଗୀତା ସୁଜନଜନ ହିତା

ଗୁରୁଶିଷ୍ୟସମ୍ବାଦେ, ଅନାମ ବ୍ରହ୍ମ

ଆତଯାତ ବର୍ଣ୍ଣନେ ନାମ

ପ୍ରଥମୋଽଧ୍ୟାୟଃ ।

ପାଏ ପଡ଼ି ଉଠି ଶିରେ ଯୋଡ଼ି ବେନି କର ।୧।

ଭୋ ଗୁରୁ ଗୋସାଇଁ ମୋତେ କରୁଅଛ ମାୟା,

ଆମ୍ଭଠାରେ ଲେଶେ ତୁମ୍ଭ ନାହିଁକି ସୁଦୟା ।୨।

ବେଦାନ୍ତ ମାର୍ଗରେ ଯେ କହିଲ ନାନାମତେ,

ସଂଶୟ ଲାଗିଲା ମନେ ନ ଗଲା ପରତେ ।୩।

ଅନେକ ପ୍ରକାରେ ଶ୍ରୁତି ବିଚାର କହିଲ,

ବ୍ରହ୍ମ-ନିରୂପଣ ଭେଦ ଗୁପତେ ରଖିଲ ।୪।

ତୁମ୍ଭେ ଯେ ଆମ୍ଭର ଗୁରୁ ପିଣ୍ଡ ମୋକ୍ଷକାରୀ,

ମହାମନ୍ତ୍ର କର୍ଣ୍ଣମୂଳେ କହୁଛ ବିସ୍ତାରି ।୫।

ଅମୋକ୍ଷା ପିଣ୍ଡକୁ ସ୍ୱାମୀ ମୋକ୍ଷା କରାଉଛ,

ସଦବ୍ରହ୍ମଜ୍ଞାନ ମୋତେ କିପାଁ ନ କହୁଛ ।୬।

ଲୁଚାଇ ଥୋଇଛ ମୋତେ କରୁଛ କପଟ,

ଗୁରୁ ଆଗ୍ୟାଁ ପାଳି ସିନା ପଶନ୍ତି ବୈକୁଣ୍ଠ ।୭।

ବୈକୁଣ୍ଠ ମହିମା କଥା କହ ଗୁରୁଦେବ,

ଅପ୍ରତିଆ ମନେ ମୋର ଶୁଣି ପ୍ରତେ ଯିବ ।୮।

ସଦା ଅପରାଧୀ ମୋର ନାହିଁ ଗ୍ୟାନ ବୁଦ୍ଧି,

ତୁମ୍ଭେ ମୋର ଗୁରୁଦେବ କରୁଣା ବାରାଧି ।୯।

ସତ୍ୟ ତଥ୍ୟ କରି ଫେଡ଼ି କହ ମୋ ଆଗର,

ଅଣରୂପ ବ୍ରହ୍ମ କିସ ଅନାଦି ଶରୀର ।୧୦।

ମହିମା ସାଗର ବ୍ରହ୍ମ କେମନ୍ତ ସ୍ୱରୂପ,

ନିର୍ଣ୍ଣୟ କହିବ ମୋତେ ନ କରିବ ଗୋପ୍ୟ ।୧୧।

୬-୧:- ଅମୂକ୍ଷା; ମୂକ୍ଷ-ପାଠ ପୋଥିରେ ଅଛି ।

ବ୍ରହ୍ମ-ନିରୂପଣ ଭେଦ ଅତି ଅଗୋଚର ।୧୨।

ଅଶ୍ରୁତି ଅମୂର୍ତ୍ତିପଦ ମହାବ୍ରହ୍ମ ସେହି,

ନିରୂପଣ କଲେ ଶୁଷ୍କ ତରୁ ପଲ୍ଲବଇ ।୧୩।

ପାଷାଣ ହୁଅଇ ପାଣି, ଦୁବ ହୁଏ ଦାରୁ,

ଗିରିମାନେ ବଢ଼ିଯାନ୍ତି ପାଲଟନ୍ତି ମେରୁ ।୧୪।

ମୃତଶବ ହୋଇଥିଲେ ପଶଇ ପରାଣ,

କଳା କମଳ ହୁଅଇ ଧବଳ ବରଣ ।୧୫।

ବିନା ମେଘେ ଆକାଶରୁ ବରଷଇ ଜଳ,

ଜୀବକୁ ଆକ୍ରୋଶି ଥିଲେ ଘୁଞ୍ଚିଯାଏ କାଳ ।୧୬।

ବୃଦ୍ଧ ଅଙ୍ଗ ଯୁବା ଅଙ୍ଗ ହୁଏ ଦିନୁ ଦିନ,

କେଶବାଳ ପାଚିଥିଲେ କଳା ହୁଏ ଜାଣ ।୧୭।

ପଙ୍ଗୁ ଗିରିବର ଲଙ୍ଘି ଯାନ୍ତି ଏ ଧର୍ମରେ,

ଚିତ୍ତ ମଜ୍ଜାଇ ପାରିଲେ ଅରୂପ ବ୍ରହ୍ମରେ ।୧୮।

ଜଡ଼ା ବୃକ୍ଷ ହୋଇ ଯାଇ ଅଗର ଚନ୍ଦନ,

କାଲ ହୋଇଥିଲେ କର୍ଣ୍ଣେ ଶୁଭଇ ବଚନ ।୧୯।

ଅନ୍ଧ ହୋଇଥିଲେ ଚକ୍ଷୁ ଦିଶଇ ନିଶ୍ଚଏ,

ମହାପାପୀ ହୋଇଥିଲେ ପାପ ଯିବ କ୍ଷଏ ।୨୦।

ଶୁଖା ଭୂମି ଓଦା ଯେ ହୋଇବ ବସିଥିଲେ,

ରୋମ ପୁଲକିବ ବ୍ରହ୍ମନିରୂପଣ କଲେ ।୨୧।

ଲୁହାମୁଣ୍ଡା ହୀରା ହେବ ବ୍ରହ୍ମନିରୂପଣେ,

ଖପର ହୋଇବ ସୁନା ଅନାମ ବଚନେ ।୨୨।

ନାଗଗରଳ ପ୍ରତକ୍ଷେ ହୋଇବ ଅମୃତ;

ଅଣରୂପ ବ୍ରହ୍ମଭେଦ ମହିମା ଏମନ୍ତ ।୨୩।

ମହୁରାବିଷ ହୋଇବ ଅମର ମୌଷଧି,

ଅନାମ ଅରୂପ ବ୍ରହ୍ମ ଯେ ପାରିବ ଭେଦି ।୨୪।

ଶସା ପହଁରିବ ଯେ ଅଗାଧ ସିନ୍ଧୁଜଳେ,

ଷୋଲ ପେଣ୍ଡା ପରା ଏକ ଲାଗିବ ସେ କୂଳେ ।୨୫।

ନିର୍ଜୀବ କାଷ୍ଠପିତୁଳୀ ଜୀବନ୍ୟାସ ହେବ,

ନିଶବ୍ଦ ଶବ୍ଦ ଭେଦିଲେ ବଚନ କହିବ ।୨୬।

ଅସଙ୍ଗାଗାଈ ଚିରରେ ପହ୍ନାଇବ କ୍ଷୀର,

ନିର୍ଝର ଝରରୁ ଯେ ବହଇ ଝରଝର ।୨୭।

ଅବସନ୍ତରେ ଶୀତଳ ବହିବ ପବନ;

ଫଟା କୁଡ଼ିଆ ହୋଇବ ନୂଆ ନବତନ ।୨୮।

ବଜ୍ର ଦଧି ପ୍ରାଏ ହେବ ହସ୍ତ ମାରି ଦେଲେ,

ଅରୂପ ଅନାମ ବ୍ରହ୍ମ ଭେଦାଭେଦ କଲେ ।୨୯।

ଜଳର ଭିତରୁ ମୀନ କୂଳକୁ ଆସଇ,

ଗିରି ପର୍ବତରେ ପଦ୍ମଫୁଲଏ ଫୁଟଇ ।୩୦।

ମହାବ୍ରହ୍ମ ମହିମାର ଏମନ୍ତ ପ୍ରତାପ;

ତେଣୁକରି ବୋଲାଉଛ ଅନାଦି ଅରୂପ ।୩୧।

ଅହି ସର୍ପକୁ ମଣ୍ଡୁକି ମୁଖେ ଦେବ ଚୁମ୍ବ,

ମଞ୍ଜାରି କୋଳରେ ମୂଷା ଶୟନ କରିବ ।୩୨।

ସଞ୍ଚାଣ ପାରା ଏ ଦୁହେଁ ହୋଇବେ ସଂଯୋଗ,

ବ୍ରହ୍ମନିରୂପଣ ଭେଦ ଏମନ୍ତ ସ୍ୱଭାବ ।୩୩।

ବ୍ୟାଘ୍ର ଛେଳି ହୋଇ ଏକ କୋଠାରେ ଭକ୍ଷିବେ,

ସିଂହ ଯେ ଶୃଗାଳ ନୃତ୍ୟ ଗୀତହିଁ କରିବେ ।୩୪।

ଶତ୍ରୁ ଭଗାରି ଏକାନ୍ତ ବସିବେ ଯେ ମିତ୍ର,

ଗୁରସ୍ତ ଭାରିଯା ହୋଇଯିବେ ମାତା ପୁତ୍ର ।୩୫।

ଅନଳ ପତଙ୍ଗ ହେବେ ଏକାଙ୍ଗ ପୀରତି,

ଯମକୁ ଦେଖିଯିବ ସେ ମାଗିବ ସୁରତି ।୩୬।

ହସ୍ତୀ ସଙ୍ଗତରେ ମୂଷା ହୋଇବ ସମାନ,

କର୍ଣ୍ଣରେ ଶୁଣିବେ ଯେବେ ବ୍ରହ୍ମନିରୂପଣ ।୩୭।

ଲବଣ କର୍ପୂର ହେବେ ବହିବ ଶୀତଳ,

ମଧୁର ଜାତ ହୋଇବ ଲିମ୍ବବୃକ୍ଷ ଡାଳ ।୩୮।

ତେତେବେଳେ ଗୁରୁଶିଷ୍ୟ ବାରଣ ନ ଯିବେ,

ପାଶେ ବସିଥିଲା ଲୋକ ସିଦ୍ଧାନ୍ତ ହୋଇବେ ।୩୯।

ବାଞ୍ଝସ୍ତିରୀଗର୍ଭେ ହୋଇଯିବେ ପୁତ୍ର ଜାତ,

ଅରୂପ ବ୍ରହ୍ମର ଭେଦ ଶୁଣିଲେ ଚରିତ୍ର ।୪୦।

ଦରିଦ୍ରକୁ ଅଷ୍ଟରତ୍ନ ପରାପତ ହେବ,

ଶୂନ୍ୟବ୍ରହ୍ମଙ୍କ ଚରିତ ଯୁଗେ ଯୁଗେ ଥିବ ।୪୧।

ମହାପାପୀ ସ୍ୱଦେହରେ ହୋଇବ ମୁକତ,

ବ୍ରହ୍ମନିରୂପଣ ଭେଦ ଶୁଣିଲେ ଅରଥ ।୪୨।

ମାତାକୁ ହରଣ କରିଥିବ ଯେଉଁ ଲୋକ,

ଏ ଗୀତା ଶୁଣିଲେ ତାର କ୍ଷୟ ଯିବ ପାପ ।୪୩।

ବ୍ରହ୍ମହତ୍ୟା କରିଥିଲେ କଟିଯିବ ଦୋଷ,

ବ୍ରହ୍ମଭେଦ କର୍ଣ୍ଣେ ଯେବେ ହୋଇବ ପ୍ରକାଶ ।୪୪।

ସ୍ତିରୀହତ୍ୟା କରିଥିଲେ ହୋଇବ ଉଧାର,

ତଦନ୍ତ କରି ବୁଝିଲେ ଦୋଷ ଯିବ ତାର ।୪୫।

ବାଳହତ୍ୟା କରିଥିଲେ ପାତକ ଖଣ୍ଡିବ,

ମରିଗଲେ ଅନ୍ତକାଳେ ଯମ ନ ଦଣ୍ଡିବ ।୪୬।

ଗୋରୁ ହତ୍ୟା କରିଥିଲେ ପାପଯିବ କ୍ଷଏ,

ଦାନ ପୁଣ୍ୟ କରିବାକୁ ନ ଥିବ ସଂଶଏ ।୪୭।

ଅପରାଧି ହୋଇଥିଲେ କ୍ଷମାହେବ ଦୋଷ,

ଗୁରୁହେଲେ ବୋଲିବେ ଏହିଟି ମୋର ଶିଷ୍ୟ ।୪୮।

ଶୁଣିଲୁ କି ନିରାକାର ବ୍ରହ୍ମର ମହିମା,

ବୁଝି ନ ପାରିଲେ ଭେଦ ପଶ୍ଚାନ୍ତେ କହିବା ।୪୯।

ଅରୂପ ବ୍ରହ୍ମଟି ଯୋଗୀମାନଙ୍କର ଭେଖ,

ସର୍ପ ପରାଏ ଯୋଗରୁ ଛାଡ଼ୁଛନ୍ତି ଜକ ।୫୦।

ମୂର୍ଖ ପଣ୍ଡିତ ହୋଇବ ବୁଝିଲେ ଏ ଭେଦ,

ଅନାମବ୍ରହ୍ମରୁ ଆଣ ପ୍ରକାଶିବ ପଦ ।୫୧।

ଦୁଷ୍ଟ ହୋଇଥିଲେ ଶାନ୍ତଶୀଳ ହୋଇଯିବ,

ସର୍ବକର୍ମ ତେଜି ଏକ ପାଦକୁ ଲଭିବ ।୫୨।

ଅଗ୍ୟାନୀ ହୋଇଲେ ଗ୍ୟାନ ପାଇ ତତକ୍ଷଣ,

ବ୍ରହ୍ମନିରୂପଣ ଭେଦ ଏମନ୍ତ ବିଧାନ ।୫୩।

ଅୠତୁରେ ଚତୁଫଳ ଫଳିବ ପ୍ରତକ୍ଷେ,

ଚାଣ୍ଡାଳ ହୋଇଲେ ବେଦ ଉଚ୍ଚାରିବ ମୁଖେ ।୫୪।

ବିନାମାଡ଼େ ବାଜିଯିବ ଟମକ ନିଶାଣ,

ଦୁଲୁ ଦୁଲୁ ହୋଇ ଗରଜିବ ମହାଟାଣ ।୫୫।

ଚାହିଁଦେଲେ ହୋଇଯିବ ସୁବର୍ଣ୍ଣ ମନ୍ଦିର,

ଆଗ୍ୟାଁକୁ ରଖିପାରିଲେ ହୋଇବ ଅମର ।୫୬।

ଜନ୍ମ ମରଣ ନୋହିବ ଯୁଗେ ଯୁଗେ ଥିବ,

ବ୍ରହ୍ମବିନ୍ଦୁ ନାଦହିଁ ପାଷାଣ ପାଲଟିବ ।୫୭।

କାୟା ଦୁର୍ବ୍ବଳ ନୋହିବ ପାଇ ଗ୍ୟାନତତ୍ୟୁ,

ଯୁଗ ଯୁଗାନ୍ତରେ ଆଉ ନ ବୁଡ଼ିବ ହେତୁ ।୫୮।

ମୁଖରୁ ବ୍ରହ୍ମ ଅନଳ ଉଦେ କରି ପାରେ,

ଫୁଙ୍କିଦେଲେ ଜଳିଯିବ କଞ୍ଚାକାଷ୍ଠ ଖରେ ।୫୯।

ହାଡ଼ି ହୋଇଲେ ବ୍ରାହ୍ମଣ ହୋଇବ ନିଶ୍ଚଏ,

କୋଟି ଜନ୍ମ ଦୋଷ ମୁହୂର୍ତ୍ତକେ ଯିବ କ୍ଷଏ ।୬୦।

ସୂତାର ବସନ ଛିଡ଼ା କନା ପିନ୍ଧିଥିଲେ,

ଝୀନ ପାଟ ହେବ ବ୍ରହ୍ମନିରୂପଣ କଲେ ।୬୧।

କବିପଣ ହୋଇଯିବ ପଣ୍ଡିତ ସମାନ,

ଅଙ୍ଗେ ବିଜୟେ କରିବେ ବ୍ରହ୍ମନାରାୟଣ ।୬୨।

ଚନ୍ଦ୍ରକିରଣ ପରାଏ ବିରାଜିବ ମୁଖ,

ବିଦୁ ଝଟକ ପ୍ରାଏ ଦିଶିବ ବ୍ରହ୍ମରୂପ ।୬୩।

ସମୁଦ୍ର ଭିତରେ ଅଗ୍ନି ଲାଗିଯାଇ ପାରେ,

ମହାଜନ ହୋଇପାରେ ତିନିଭୁବନରେ ।୬୪।

ଛିଡ଼ିଗଲା ମୁଣ୍ଡ ଫେରି ଯୋଡ଼ି ହୋଇଯିବ,

ବ୍ରହ୍ମନିରୂପଣ ଭାବ ଏମନ୍ତ ସ୍ୱଭାବ ।୬୫।

ଉଠିଥିବ ଯେଉଁ ବ୍ରହ୍ମନିରୂପଣ ଧୁନି,

ଗୋରୁ ଖୋଜ ପରାଏକ ଦିଶିବ ଏ ଭୂମି ।୬୬।

ଯେଣିକି ଚାହିଁଲେ ସବୁ ଦିଶିବ ତିରଣ,

ଶକତିରେ ବସିବାକୁ ହୋଇବ ଭାର୍ଜନ ।୬୭।

ସାତତାଳ ଜଳେ ମାଡ଼ିଦେଲେ ଉବୁକିବ,

ବ୍ରହ୍ମନିରୂପଣ ଯେଉଁଠାରେ ହେଉଥିବ ।୬୮।

ସାତ କିଳିଣି କବାଟ ଖଞ୍ଜା ଫିଟିଯିବ,

ସାଙ୍କୁଳି ଥିଲେ ଚରଣେ ଖଣ୍ଡ ଖଣ୍ଡ ହେବ ।୬୯।

ଡର ଭୟ ଭ୍ରାନ୍ତି ନାହିଁ ଅଭୟ ଭୁବନ,

ଯେଉଁଠାରେ ଲାଗିଥିବ ବ୍ରହ୍ମନିରୂପଣ ।୭୦।

କ୍ଷୁଧା ତୃଷା ନ ଲାଗିବ ଭୁଞ୍ଜିଲା ପରାଏ,

ନାମ ଅରୂପ ବ୍ରହ୍ମ ଯେ ପୂରିଯିବ ଦେହେ ।୭୧।

ରୋଗ ବ୍ୟାଧି ଏ ଦେହରୁ ଯାଇପାରେ ଛାଡ଼ି,

ପଡ଼ି ଯେବେ ଥିବ ବ୍ରହ୍ମନିରୂପଣ ଧାଡ଼ି ।୭୨।

ନିର୍ବୁଦ୍ଧିଆ ଲୋକମାନେ ବୁଦ୍ଧିବନ୍ତ ହେବେ,

ବ୍ରହ୍ମନିରୂପଣ ଯେବେ କର୍ଣ୍ଣରେ ଶୁଣିବେ ।୭୩।

ଗୃହୀ ସଂସାରୀଏ ହୋଇଯିବେ ବ୍ରହ୍ମୠଷି,

ଭେଦ ନିରୂପଣ ଯେବେ ପାଶେ ଥିବ ବସି ।୭୪।

ବେଶ୍ୟା ସ୍ତିରୀମାନେ ହେବେ ସତୀ ସୁଲକ୍ଷଣୀ,

ନିଶ୍ଚଏ ସତ୍ୟ ଏ ବାବୁ ବ୍ରହ୍ମବାକ୍ୟ ବାଣୀ ।୭୫।

ଗ୍ରୀଷମ ଋତୁ ହୋଇଲେ ଶୀତ କରିଯିବ,

ବ୍ରହ୍ମନିରୂପଣ ଯେଉଁଠାରେ ହେଉଥିବ ।୭୬।

ଉଡ଼ା ଜନ୍ତୁମାନେ ହସ୍ତେ ଧରା ଦେବେ ଆସି,

ଅନ୍ଧାର ନିଶିରେ ନିଶ୍ଚେ ଉଇଁଯିବ ଶଶୀ ।୭୭।

ଘୃତ ଅଗ୍ନି ହୋଇଯିବେ ଦୁଇ ମଇତର,

ବ୍ରହ୍ମନିରୂପଣ ଭେଦ ଶୁଣିଲେ ବିଚାର ।୭୮।

ଖଗ ସର୍ପ ହୋଇଯିବେ ବାନ୍ଧବ ପ୍ରମାଣ,

ବ୍ରହ୍ମନିରୂପଣ ଭେଦ ଚରିତ୍ର ବଖାଣ ।୭୯।

ଅମର ଭୁବନ ବୋଲି ଅଛି ଆର କାହିଁ,

ଶୂନ୍ୟ ସ୍ଥାନମାନଙ୍କୁ ବୈକୁଣ୍ଠ ବୋଲି କହି ।୮୦।

ଯା ଦେହରେ ଲାଗିଥିବ ପରମ କୀର୍ତ୍ତନ,

ସେହି ଏକା କରିପାରେ ବ୍ରହ୍ମନିରୂପଣ ।୮୧।

କର୍ଣ୍ଣେ ଶୁଣି ନିରାକାର ମନେ ହେଲେ ତୋଷ,

ଗୁରୁଶିଷ୍ୟ ସମ୍ବାଦେ ଭଣିଲେ ଭୀମଦାସ ।୮୨।

ଇତି ଶ୍ରୀ ବ୍ରହ୍ମ-ନିରୂପଣ ଗୀତା, ସୁଜନଜନହିତା,

ଗୁରୁ-ଶିଷ୍ୟସମ୍ବାଦେ, ବ୍ରହ୍ମଭେଦ କଥନେ

ନାମୋ ଦ୍ୱିତୀୟୋଽଧ୍ୟାୟଃ ।

ଆଦ୍ୟ ଅନ୍ତ କରି ତୋତେ କହିବା ସିଦ୍ଧାନ୍ତ ।୧।

ଅରୂପ ବ୍ରହ୍ମର କଥା ପଚାରିଲୁ ଯେବେ,

ସାବଧାନ ହୋଇ ଶୁଣ କହିଦେବା ଏବେ ।୨।

ସତ୍ୟ ତତ୍ତ୍ୱ ଦୃଢ଼ବ୍ରତ ପାରି ଯେବେ କରି,

ହେତୁ ଚେତା ଘେନି ସ୍ୱଦେହରେ ଯିବ ତରି ।୩।

ଗୋରୁ ଶିଙ୍ଘ ଅଗ୍ରପ୍ରାଏ ତହିଁର ଆସ୍ଥାନ,

ତାଳୁକା ଦୁଆର ଶିଖେ ଶିଶୁରନ୍ଧ୍ରେ ମୁନ ।୪।

ଫଣୀ ପରେ ମଣି ତହିଁ ନିର୍ଭା ହୋଇଅଛି,

ସେ ଭିତରେ ଅଣରୂପ ବ୍ରହ୍ମ ଖେଳୁଅଛି ।୫।

ଛେଚିଲେ ନ ଫାଟେ ମଣି ଛେଦିଲେ ନ କାଟେ,

ଅଗ୍ନିରେ ନ ପୋଡ଼େ ମଣି ପବନେ ନ ଉଡ଼େ ।୬।

ଜଳେ ନ ବୁଡ଼ୁଛି ଗନ୍ଧ ପ୍ରକଟ ନୋହୁଛି,

ବଜ୍ରହୁଁ କଠିନ ମଣି ମହା ଆଣ୍ଟେ ଅଛି ।୭।

ସେ ମଣିକି ଏକାକ୍ଷର ବ୍ରହ୍ମ ବୋଲି କହି,

କବି ବିଚାରକୁ ଭେଦ ଏମନ୍ତ ଦିଶଇ ।୮।

ଏକ ଧର୍ମ ଏକ ବ୍ରହ୍ମ ଏକ ଭେଦ ତାର,

ସେ ଗର୍ଭରେ ଶୂନ୍ୟ ବ୍ରହ୍ମ କରନ୍ତି ବେହାର ।୯।

ଅଣଅକ୍ଷର ଅଲେଖ ପୁରୁଷ ଅଟଇ,

ଅନାମ ଅରୂପ ବ୍ରହ୍ମ ତାହାକୁଟି କହି ।୧୦।

ମଥା କେଶ ଗୋଟା ଏକ ଚାରିଫାଳ କରି,

ତହିଁରୁ ଫାଳେକ ଯେତେ ମୋଟା ସମସରି ।୧୧।

ତେଡ଼େ ସରୁ ଅଣରୂପ ବ୍ରହ୍ମର ଶରୀର,

ନେତ୍ରରେ ଦିଶୁଛି ନାହିଁ ଦିଶିଲା ପ୍ରକାର ।୧୨।

ଆବାଲ୍ୟ ମୂରତି ବ୍ରହ୍ମ ସେହି ଏକା ଅଟେ,

ଆସିବା ଯିବା ହେଉଛି କେଶ ମୂଳ ବାଟେ ।୧୩।

ଅଲେଖ ବ୍ରହ୍ମର ବାଟ ଊର୍ଦ୍ଧ୍ୱକୁ ଫିଟିଛି,

ତାଳୁକା ଦୁଆରେ ଅବକାଶ ହେଉଅଛି ।୧୪।

ତହିଁରୁ ଆହୁରି ସରୁ ହେବ ଯାର ଚିତ୍ତ,

ଅରୂପ ବ୍ରହ୍ମର ସିନା ହୋଇବ ଭଗତ ।୧୫।

ମନକୁ ମୋଟୁଆ କଲେ କାହିଁରେ ପଶିବ,

ନିଗମର ଭେଦାଭେଦ କେମନ୍ତେ ଦିଶିବ ।୧୬।

ଗ୍ୟାନ ନେତ୍ରେ ଚାହିଁବାକୁ ବଡ଼ାଇ ଦୁର୍ଗମ,

ବିବେକ ବୁଦ୍ଧିରେ କେହି ନାହିଁ ଗମାଗମ ।୧୭।

ଚିହ୍ନିବି ବୋଇଲେ ଚିହ୍ନା ନ ଦିଏ କାହାକୁ,

ନିଗମ ଭିତରେ ହଜି ଯାଇଛି ମନକୁ ।୧୮।

ଲେଉଟି ନ ଚାହେଁ ସେ ଯେ ଅପାଲଟ ବ୍ରହ୍ମ,

ଥୟରେ ଭେଟିବ ତାଙ୍କୁ ଘେନି କେଉଁ କର୍ମ ।୧୯।

ତତ୍ତ୍ୱ ବୁଝି ଆଶ୍ରେ କଲେ ତରିବା ହେଉଛି,

ଚାରି ଯୁଗରେ କାହାକୁ ଦେଖା ନ ଦେଉଛି ।୨୦।

ସର୍ବଠାରୁ ସାର ବ୍ରହ୍ମ ଅଲଗା ରହିଛି,

ଏକୋଇଶ ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡରୁ ଛଡ଼ାଇ ହୋଇଛି ।୨୧।

ଅତି ସୁକୁମାର ବ୍ରହ୍ମ କଷଣ ନ ସହେ,

ନିଗମ ଭିତରେ ଶୁଖା ମନ୍ଦିରରେ ରହେ ।୨୨।

ମାୟା ଛାୟା ନ ଲାଗଇ ନିଷ୍କାମ ତା ଅଙ୍ଗ,

ଏକା ରହିଅଛି କାହିଁ ନୋହେ ସାଥି ସଙ୍ଗ ।୨୩।

ଜନ୍ମ ମରଣ ନ ଲାଗେ ଅମର ଅକ୍ଷଏ,

ଖୋଲ ପୋଲ ନାହିଁ ନିଦା ଅଟେ ତାଙ୍କ କାଏ ।୨୪।

ନିଦ୍ରା ମଇଥୁନ ତାଙ୍କୁ ନ ଲାଗଇ କିଛି,

ସଦା ସରବଦା ଉଜାଗରେ ବସିଅଛି ।୨୫।

ଏ ପିଣ୍ଡ ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡ ତାର ଆଗ୍ୟାଁରେ ରହିଛି,

ବସିଲାଠାରେ ଅଶେଷ ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡ ଦିଶୁଛି ।୨୬।

କାମନା କଳ୍ପନା ନାହିଁ, ନିଷ୍କାମ ମଉଜ,

ରୁଧିର ମାଏଁସ ନାହିଁ ନୋହେ ରଜ ବୀଜ ।୨୭।

ଚିନ୍ତା ଅର୍ଥ ନ ଲାଗଇ ଅଚିନ୍ତାରେ ଅଛି,

ପିଣ୍ଡ ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡକୁ କୃପାନେତ୍ରରେ ଚାହିଁଛି ।୨୮।

ଅଖଣ୍ଡିତ ବ୍ରହ୍ମ ସେ ଯେ ଗୋଟା ହୋଇଅଛି,

କିଛି ଊଣା ନାହିଁ ତାର ପୂର୍ଣ୍ଣ ରହିଅଛି ।୨୯।

ଶୂନ୍ୟ ମହାଶୂନ୍ୟ ବୋଲି ତାହାକୁଟି କହି,

ତାଙ୍କ ଉପରକୁ ଆଉ ବଡ଼ ନାହିଁ କେହି ।୩୦।

ସେହିଟି ପୃଥୀର ଚୂଳ ସମସ୍ତଙ୍କ ବଡ଼,

ଆପେ ଆପଣେ ଗଢ଼ିଣ ହୋଇଛି ନିବାଡ଼ ।୩୧।

ଯୋନିରେ ଜନମ ନୋହେ ଗର୍ଭରେ ନ ରହେ,

ସମସ୍ତ ଗଢ଼ିଛି, ତାଙ୍କୁ ଗଢ଼ି ନାହିଁ କିଏ ।୩୨।

ଭେଦ କଲେ ମହାଭିଡ଼ ପଦହିଁ ନିଗୁଢ଼,

ଅର୍ଥ ସମ୍ପାଦ ନ ଲାଗେ ଅତି ମହାଗାଢ଼ ।୩୩।

ସେହି ସେ ସାକ୍ଷାତେ ବ୍ରହ୍ମ ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡର ମେରୁ,

ଛପନାକୋଟି ଜୀବର ଅଟନ୍ତି ସେ ଗୁରୁ ।୩୪।

ମୁକତି ପସରା ଗୋଟି ଅଛି ତାର ତହିଁ,

ଆଦ୍ୟନ୍ତରୁ ଅମନ ମନ୍ଦିରେ ଅଛି ଥୋଇ ।୩୫।

ଅବ୍ୟଗତ ବ୍ରହ୍ମ ସେ ଯେ ବଚନ ନ କହେ,

ନିଜ ଶକତି ତାହାର କାହାକୁ ନ ଦିଏ ।୩୬।

ପାରୁଶରେ ରହିବାକୁ ସ୍ଥାନ ଆଉ ନାହିଁ,

ଆସ୍ଥାନ ଖଣ୍ଡିଏ ଏକା ଅଛି ତାଙ୍କ ପାଇଁ ।୩୭।

ସୂଚିମୁନ ଅଗ୍ରେ ତହିଁ କେମନ୍ତେ ରହିବ,

ଦ୍ୱିତୀୟ ଜନକୁ ଆଉ କାହିଁ ଅଛି ଠାବ ।୩୮।

ବୋଇଲେ ସେ ନିରାକାର ଶୁଣ ଗୁରୁଦେବ,

କେଉଁଠାରେ ଥାଇ ସେବା ଭଗତି ଖଟିବ ।୩୯।

ଯାହା ଆଗ୍ୟାଁହେଲା ସ୍ୱାମୀ ବ୍ରହ୍ମର ତଦନ୍ତ,

ଆଶ୍ଚର୍ଯ୍ୟ ଲାଗିଲା ମୋତେ ଶୁଣି ଏ ସିଦ୍ଧାନ୍ତ ।୪୦।

ଆଉ ଜଣେ ରହିବାକୁ ନାହିଁ ଯେବେ ଠାବ,

ସେ ବ୍ରହ୍ମର ମନ୍ଦିରକୁ କି ପ୍ରକାରେ ଯିବ ।୪୧।

ଗଲେ କାହିଁ ଉଭା ହୋଇ କରିବ ଦର୍ଶନ,

ଦୁଖ ସୁଖ ଜଣାଇ କି ମାଗିବ ଶରଣ ।୪୨।

କେଉଁଠାରେ ବସି ମଞ୍ଚାଳିବ ପଦ୍ମପାଦ,

ବ୍ୟକତ କରାଇ କେହୁ ପଚାରିବ ପଦ ।୪୩।

ଅନହତ ଧୁନି ତାଙ୍କ କେହୁ ଜଣାଇବ,

ଅବକାଶ ବେଳେ କେହୁ ପାରୁଶରେ ଥିବ ।୪୪।

ଅଜାତ ଭୁବନ ସେ ଯେ ଆତଯାତ ନାହିଁ,

କେମନ୍ତ ପ୍ରକାରେ ଦେହ ଆସୁଛନ୍ତି ବହି ।୪୫।

କିଳିଣି କବାଟ କେହୁ ଦିଏ ସେ ମନ୍ଦିରେ,

ଆଗ୍ୟାଁବର୍ତ୍ତୀ ହୋଇ କେହୁ ଥାଇ ଶ୍ରୀଛାମୁରେ ।୪୬।

ଶୟନ ଆସନ ତାଙ୍କୁ କେହୁ ଶେଯାଉଛି,

ଲିପା ପୋଛା କରି କେହୁ କୋଠା ଖରକୁଛି ।୪୭।

ଛଡ଼ାଇ ହୋଇ ସେ ବ୍ରହ୍ମ ରହିଛି ନିରୋଳେ ।୪୮।

ଦର୍ଶନ ଶରଣ ନାସ୍ତି ସେ ମନ୍ଦିରେ ସିନା,

ଆଦ୍ୟନ୍ତରୁ ଛଡ଼ାଇ କରିଛି ସବୁ ମନା ।୪୯।

ଧରି ନ ପାରନ୍ତି କେହୁ ଅମୂଲ୍ୟ ରତନ,

ନିର୍ଗୁଣ ନୁହଇ ବ୍ରହ୍ମ ମହାନିରିଗୁଣ ।୫୦।

ଚାରିଯୁଗ ଯୁଗାନ୍ତରେ ଯାଇ ନାହିଁ କେହି,

ଅର୍ଦ୍ଧାଙ୍ଗ ପରେ ଯେ ମରୁଛନ୍ତି ବଣା ହୋଇ ।୫୧।

ମହା ଅନ୍ଧକାର ପଥ ଅଲେଖ ଭୁବନ,

ଉପରକୁ ଦିଶଇ ସେ ଧୂର୍ମମଏ ବ୍ରହ୍ମ ।୫୨।

କର୍ଣ୍ଣେ ନ ଶୁଣିଲା କଥା ନେତ୍ରେ ନ ଦେଖିଲା,

ଠାବେ ଠାବେ କବାଟ ଲାଗିଛି ଅନର୍ଗଲା ।୫୩।

ସେ ରୂପକୁ ବର୍ଣ୍ଣିବାକୁ ବହୁତ କଠିଣ,

ଅକ୍ଷର ନ ବସେ ଯହିଁ ନ ସ୍ଫୁରେ ବଚନ ।୫୪।

କିସ ମୁଁ କହିବି ବାବୁ ତହିଁର ବିଧାନ,

ସୁଦୟା ହୋଇଲେ ଏକା ଫିଟିବ ପ୍ରସନ୍ନ ।୫୫।

ଆଗ୍ୟାଁ କରି କହିଲେ ଦିଶିବ ବ୍ରହ୍ମ କଥା,

ଚାରିଯୁଗେ ମୁନିଗଣେ ହୋଇଛନ୍ତି ଥୋତା ।୫୬।

ଅନେକ ପ୍ରକାରେ ବେଦଶାସ୍ତ୍ରମାନ କଲେ,

ଅରୂପ ବ୍ରହ୍ମର ଅନ୍ତ କେହି ନ ପାଇଲେ ।୫୭।

ବ୍ରହ୍ମ ବ୍ରହ୍ମ ବୋଲିବାର ସମସ୍ତେ ଜାଣନ୍ତି,

ଭେଦାଭେଦ କରି କେହୁ ତତ୍ତ୍ୱ ନ ଜାଣନ୍ତି ।୫୮।

କର୍ମାଧି ପଥରେ ସର୍ବେ ଆତଯାତ ହେଲେ,

ଅଲେଖ ପୁରୁଷ ସ୍ୱାମୀ ନିର୍ବେଦେ ରହିଲେ ।୫୯।

ଶୂନ୍ୟ ବୋଲିବାକୁ ସର୍ବେ ଗଲେ ଅପସରି,

କିଛି ନ ଦିଶନ୍ତେ ପଳାଇଲେ ଭୟ କରି ।୬୦।

ଅମନ ମନ୍ଦିର ସେ ଯେ ନ ଲାଗଇ ମନ,

ନ ଥିଲା ପରାଏ ପୁର ଦିଶୁଅଛି ଶୂନ୍ୟ ।୬୧।

ଯାକୁ ଦୟା ହେବ ଅସାଧନାରେ ଦେଖିବ,

ଅନୁମାନ ଅନୁଭବ ପଥରେ ଦିଶିବ ।୬୨।

ଲୋଡ଼ିଲେ ସିନା ପଦାର୍ଥ ହସ୍ତକୁ ଆସଇ,

ନ ଲୋଡ଼ିଲେ ଦାଣ୍ଡେ ପଡ଼ିଥିଲେ ନ ଦିଶଇ ।୬୩।

ଚୋରଙ୍କ ପରାଏ ଲୁଚିଅଛି ନିରନ୍ତରେ,

ଆସିବା ଯିବା ହେଉଛି ଭିତର ଭିତରେ ।୬୪।

ବହୁତ ଚତୁରେ ଅଛି ନ ଦେଉଛି ଧରା,

ଝଲକି ଦିଶୁଛି ସେହି ବିଦୁଝଟ ତୋରା ।୬୫।

ନେତ୍ର ଲିଭିଯିବ ବ୍ରହ୍ମରୂପକୁ ଚାହିଁଲେ,

ପ୍ରସନ୍ନ ହୋଇବେ ମହାଭକ୍ତକୁ ଦେଖିଲେ ।୬୬।

ସଂଶୟ ଫେଡ଼ିଣ ମୋତେ କହ ନାରାୟଣ ।୬୭।

ତୁମ୍ଭେ ତ ମୋହର ଗୁରୁ ମୁହିଁ ତୁମ୍ଭ ଶିଷ୍ୟ,

କେମନ୍ତେ ବିହରୁଛନ୍ତି ସେ ବ୍ରହ୍ମପୁରୁଷ ।୬୮।

କିସ ଜାତୁ ମାତୁ ତାର କିସ ଆଦି ଅନ୍ତ,

କି ପ୍ରକାରେ କ୍ଷରାକ୍ଷର କେବଣ ବୃତ୍ତାନ୍ତ ।୬୯।

ତତ୍ତ୍ୱ ବ୍ରହ୍ମବାଣୀମତେ କହ ସାରସ୍ୱତ,

ଶୂନ୍ୟବ୍ରହ୍ମ ନିରୂପଣ ଶ୍ରୀମୁଖେ ଭଗତ ।୭୦।

ନ କହିଲେ ନ ଛାଡ଼ିବି ପଚାରୁଣ ଥିବି,

ଗୁରୁ ଶ୍ରୀପୟରେ ପଛେ ଅପରାଧୀ ହେବି ।୭୧।

ଏତେ ବୋଲି ନିରାକାର ଶିରେ ଯୋଡ଼ି କର,

ସାଷ୍ଟାଙ୍ଗେ ପ୍ରଳମ୍ବ କରି ଶ୍ରୀଗୁରୁ ପୟର ।୭୨।

ଭାବଗଦଗଦେ ନେତ୍ରୁ ଅଶ୍ରୁ ଧାରା ବହେ,

ପୁନ ପୁନ ପ୍ରଳମ୍ବିତ କରି ଗୁରୁ ପାଏ ।୭୩।

ମହିମାସାଗର କଥା ଶୁଣ ସାଧୁଜନ,

ଅତି ମହାଗାଢ଼ କଥା ବ୍ରହ୍ମନିରୂପଣ ।୭୪।

ଭାବିଲେ ଭଜିଲେ ହୋଇଯିବଟି ସିଦ୍ଧାନ୍ତ,

ଭେଦିଲେ ସୁଗ୍ୟାନୀ ହେବ ପଢ଼ିଲେ ପଣ୍ଡିତ ।୭୫।

ଶୂନ୍ୟବ୍ରହ୍ମ ଘର ପଦ କରିଅଛି ଯୁକ୍ତ,

ଦୋଷ ନ ଧରିବ ମୋର ସୁଗ୍ୟଁ ସାଧୁ ସନ୍ଥ ।୭୬।

ମହିମା ବ୍ରହ୍ମମଣ୍ଡଳୁ ଛାଣି ଆଣି ପଦ,

ଅଣଶବଦେ ଶବଦ ବସାଇଛି ଭେଦ ।୭୭।

ଜଣାନନ୍ଦ ନିରାକାର ଦୁହିଁଙ୍କ ସମ୍ୱାଦ,

ବ୍ରହ୍ମଗ୍ୟାନୀ ଯୋଗିମାନେ ଅନୁମାନେ ଭେଦ ।୭୮।

ଏକବ୍ରହ୍ମ ପାଦବିନ୍ଦ ହୃଦୟରେ ଗୁଣି,

ବ୍ରହ୍ମ-ନିରୂପଣ-ଗୀତା ଭୀମଦାସ ଭଣି ।୭୯।

ଇତି ଶ୍ରୀ ବ୍ରହ୍ମ-ନିରୂପଣ-ଗୀତା, ସୁଜନଜନହିତା,

ଶ୍ରୀ ଗୁରୁଶିଷ୍ୟସମ୍ୱାଦେ, ବ୍ରହ୍ମନିରୂପଣ ବର୍ଣ୍ଣନେ,

ଭେଦାଭେଦକଥନେ, ଚରିତକଥନେ

ନାମ ତୃତୀୟୋଽଧ୍ୟାୟଃ ।

ଶୁଣ ବାବୁ ନିରାକାର ବ୍ରହ୍ମଭେଦ କନ୍ଦ,

ଯେଉଁ ରୂପେ ବିହରୁଛି ଅନାଦିତ କନ୍ଦ ।୧।

ଅପରଚେ ବ୍ରହ୍ମ ତୋତେ ପରଚେ କରିବା,

ତୁ ଯେବେ ଅପ୍ରତେ କଲୁ ବୁଝାଇ କହିବା ।୨।

ଆପେ ସେବା ଘେନୁଥାଇ ଆପେ ସେବା କରେ,

ଆପଣେ ଅଚିନ୍ତା ହୋଇ ଆପେ ଭୟ କରେ ।୩।

ଆପେ ଶିଷ୍ୟ ହୋଇଥାଇ ଆପଣେ ଶ୍ରୀଗୁରୁ,

ଆପେ ତରୁ ତୃଣ ହୋଏ ଆପେ ଗିରି ମେରୁ ।୪।

ଆପେ ସାଆନ୍ତପଣରେ ଆପଣେ ସେବକ,

ଆପେ ପଢ଼ାକ ପଣ୍ଡିତ ଆପଣେ ମୂରୁଖ ।୫।

ଆପେ ମହା ବ୍ରହ୍ମଗ୍ୟାନୀ ଆପଣେ ଅଗ୍ୟାନୀ,

ଆପଣେ ଅଣବିବେକ ଆପେ ଅନୁମାନୀ ।୬।

ଆପେ ମାରୁଥାଇ ମାଡ଼ ଆପେ କଷ୍ଟ ସହେ,

ଆପେ କରୁଥାଇ ଦୋଷ ଆପେ ବୁଝେ ନ୍ୟାଏ ।୭।

ଆପଣେ ଶତ୍ରୁ ପଣିଆ ଆପେ ହୋଏ ମିତ୍ର,

ଆପଣେ ସେ ପିତା ମାତା ଆପେ ହୋଏ ପୁତ୍ର ।୮।

ଆପଣେ ସେ ହର୍ତ୍ତା କର୍ତ୍ତା ଆପେ ପତ୍ନୀ ପତି,

ଆପେ ଅନ୍ଧାର ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ ଆପେ ଦିବା ରାତି ।୯।

ଆପଣେ ତୋଳଇ ଘର ଆପେ ବୋଲେ ନୋହେ,

ଆପଣେ ବିଚାର କରି ଫେଡ଼ି ଭାଙ୍ଗିଦିଏ ।୧୦।

ଆପଣେ ଚାଲଇ ପଥ ଆପେ ଥାଇ ବସି,

ଆପଣେ ବିରସ ମନ ଆପେ ଦିଏ ହସି ।୧୧।

ଆପଣା ଇଚ୍ଛାରେ ବଡ଼ ଆପେ ହୋଏ ସାନ,

ଆପେ ସାଧୁତପଣିଆ ଆପେ ହୀନିମାନ ।୧୨।

ଆପଣା ଇଚ୍ଛାରେ ଶୋଏ ଆପେ ଫେରି ଉଠେ,

ଆପେ ହୋଏ ଛୋଟ ମୋଟ ଆପଣେ ନିତୁଟେ ।୧୩।

ଆପେ ବୋଲେ ନାହିଁ ନାହିଁ ଆପେ ବୋଲେ ହୋଇ,

ଆପଣେ ଅଦେହ ରୂପ ଆପେ ବହେ ଦେହୀ ।୧୪।

ଆପସୁଖେ କୋପ କରେ ଆପେ ହୋଏ ଶାନ୍ତ,

ଆପେ ଗଞ୍ଜଣା ଦିଅଇ ଆପେ ହୋଏ ହିତ ।୧୫।

ଆପଣେ ବୁଡ଼ାଇ ମାରେ ଆପେଯାଏ ବୁଡ଼ି,

ଆପଣାଙ୍କ ବୁଦ୍ଧି ପଶେ ଆପେ ଯାଇ ହୁଡ଼ି ।୧୬।

ଆପଣେ ଲଗାଏ ପ୍ରୀତି ଆପଣ ଛଡ଼ାଏ,

ଆପଣେ ଅନ୍ତର କରି ଆପଦ ଫେଡ଼ାଏ ।୧୭।

ଆପଣେ ବନ୍ଧନ କରେ ଆପେ ବନ୍ଦୀ ହୋଏ,

ଆପଣେ ବହଇ ଭାର ଆପଣେ ନ ବହେ ।୧୮।

ଆପଣେ ମହା ନିଷ୍କାମ ଆପଣେ ସକାମ,

ଆପେ ଅନାମିକା ବ୍ରହ୍ମ ଆପେ ବହେ ନାମ ।୧୯।

ଆପେ ଧର୍ମ କରୁଥାଇ ଆପଣେ ଖରାପ,

ଆପେ ଦ୍ରୋହ କରୁଥାଇ ଆପେ ଦିଏ ଶାପ ।୨୦।

ଆପେ କର୍ମ କରୁଥାଇ ଆପେ ହୋଏ ଭ୍ରମ,

ଆପେ କାଳରୂପେ ପୀଡ଼େ ଆପେ ହୋଏ ଯମ ।୨୧।

ଆପେ ସୁଖୀ ହୋଇଥାଇ ଆପେ ରୋଗ ବ୍ୟାଧି,

ଆପେ ବଇଦ ହୁଅଇ ଆପେ ମଉଷୁଧି ।୨୨।

ଆପେ ମହାପୁଣ୍ୟ ହୋଏ ଆପଣେ ପାତକ,

ଆପେ ରାଗ ତମ ହୋଏ ଆପଣେ ସାତୁକ୍ୟ ।୨୩।

ଆପେ ସ୍ତିରୀଲିଙ୍ଗ ହୋଏ ଆପଣେ ପୁରୁଷ,

ଆପେ ପଚିଶ ପ୍ରକୃତି ଆପେ ପ୍ରେମରସ ।୨୪।

ଆପେ ଭାଷେ ଆପେ ରସେ ଆପେ କଉତୁକ,

ଆପେ ମହା ଯୋଗୀ ହୁଏ ଆପେ ମହାତିକ ।୨୫।

ଆପେ କହେ ଆପେ ଶୁଣେ ଆପେ ନାହିଁ ବୁଝେ,

ଆପେ ଖେଳେ ଆପେ ପଢ଼େ ଆପେ ମନ ହେଜେ ।୨୬।

ଆପେ ଦରଶନ କରେ ଚାହିଁ ଆପ ଘଟେ,

ଆପେ ସେ ଶରଣ ମାଗେ ଆପେ ପାଦେ ଲୋଟେ ।୨୭।

ଆପେ ବଶ୍ୟ ଆପେ ବେଶ୍ୟା ଆପେ କରେ ନାଟ,

ଆପେ ଛବି ଆପେ ଭବି ଆପେ ନଟକୂଟ ।୨୮।

ଆପେ ଗଡ଼ି ଆପେ ସଢ଼ି ଯାଉଥାଇ ଭ୍ରମି,

ଆପେ ଭାବ ଭୋଳ ହୁଏ ଆପେ ନାମ ପ୍ରେମୀ ।୨୯।

ଆପେ ଚଉଷଠିବନ୍ଧେ କରୁଥାଇ ଲୀଳା,

ଆପେ ବୃଦ୍ଧା ଆପେ ଯୁବା ଆପେ ହୋଏ ପିଲା ।୩୦।

ଆପେ ଦାରୀ ଆପେ ଚୋରି ଆପଣେ ଅନୀତି,

ଆପେ ହାରେ ଆପେ ଜିଣେ ରୂପି ଥାଇ ଛାତି ।୩୧।

ଆପେ ଚୋର ଆପେ ଧର ଆପେ ଡାକୁ ଥାଇ ।

ଆପେ ସିନ୍ଧିଗାତ ଖୋଳି ନେଉଥାଏ ବୋହି ।୩୨।

ଆପେ ରାଜାପଣେ ବସେ ଆପେ ଧରେ ଛତ୍ର,

ଆପେ ଦୂରପଣେ ହୋଏ ଆପେ ମନ୍ତ୍ରୀ ପାତ୍ର ।୩୩।

ଆପେ ମିଛ ଆପେ ସତ ଆପେ ହୋଏ ଠକ,

ଆପେ ହୁକୁମ ହାକିମ ଆପେ ହୋଏ ଲୋକ ।୩୪।

ଆପେ ଖେଳେ ଆପେ ବୁଲେ ଆପଣେ ନିଷତ,

ଆପେ କହଇ ବଚନ ଆପେ ଅବ୍ୟଗତ ।୩୫।

ଆପେ ହାଟ ଆପେ ବାଟ ଆପରେଣ ବୁଝା,

ଆପେ ପ୍ରଶଂସିତ ହୁଏ ଆପେ ବହେ ଲଜ୍ଜ୍ୟା ।୩୬।

ଆପେ ଖାଏ ଆପେ ପିଏ ଆପେ ଉପାସନ;

ଆପେ ଦୁଖ ଆପେ ସୁଖ ଆପଣେ କଷଣ ।୩୭।

ଆପେ ଯାଏ ଆପେ ରହେ ଆପେ ଇଚ୍ଛାମନ,

ଆପେ ସରିସମ ହୋଏ ଆପେ କରେ ମାନ୍ୟ ।୩୮।

ଆପରେ ଅଣବିକାର ଆପଣେ ଆକାର,

ଆପଣେ ବାଛବେଭାର ଆପଣେ ଆଚାର ।୩୯।

ଆପଣେ ସାକ୍ଷାତେ ବ୍ରହ୍ମ ଆପେ ହୋଏ ଶୂନ୍ୟ,

ଆପେ ରୂପକାନ୍ତି ହୋଏ ଆପଣେ ଅବର୍ଣ୍ଣ ।୪୦।

ଆପଣେ ପରମ ହୋଏ ଆପେ ହୋଏ ଜୀବ,

ଆପେ ସେ ଅଲଗା ହୋଏ ଆପେ ହୋଏ ଯୋଗ ।୪୧।

ଆପଣେ ଅମୃତ ହୋଏ ଆପେ ହୋଏ ବିଷ,

ଆପଣ ପ୍ରାଣ ପାତକି ଆପେ ହୋଏ ନାଶ ।୪୨।

ଆପଣେ ଗ୍ରହ କଳସ ଆପଣେ ବ୍ରାହ୍ମଣ,

ଆପେ ପରାଚିତ ହୋଇ ଆପେ ଘେନେ ଦାନ ।୪୩।

ଆପଣେ ଚାଣ୍ଡାଳ ହୋଇ ଆପଣେ ସେ ଶୂଦ୍ର,

ଆପେ ଶୁଭା ପାଉଥାଇ ଆପେ ଛନ୍ନ ଛିଦ୍ର ।୪୪।

ଆପେ ଜନମ ଜାତକ ଆପଣେ ମରଣ,

ଆପଣେ ମୁକତି ପଦ ଆପେ ଉଧାରଣ ।୪୫।

ଆପଣେ ବୈଷ୍ଣବ ହୋଇ ଆପଣେ ଅତିଥ,

ଆପେ ଶରଣ ସମ୍ଭାଳି ଆପଣେ ବାଞ୍ଛିତ ।୪୬।

ଆପେ ଉଞ୍ଚ ଆପେ ଲେଞ୍ଚ ଆପେ ସର୍ବସମ,

ଆପେ ଛତିଶ ପାଟକ ଆପେ ବହେ ନାମ ।୪୭।

ଆପଣେ ଶବଦ ଭେଦ ଆପେ ନିଶବଦ,

ଆପେ ମନ ଆନନ୍ଦରେ ଆପେ ଗଦଗଦ ।୪୮।

ଆପେ କବି ଆପେ ଯୋଗୀ ଆପେ, ହୋଏ ଭୋଗୀ,

ଆପେ ପଦ ଯୋଡ଼ି ହୋଏ ଆପେ ଅନୁଭବୀ ।୪୯।

ଆପେ କ୍ଷୀର ଆପେ ନୀର ଆପେ ସ୍ୱାଦ ସର,

ଆପେ କଷା ଆପେ ପିତା ଆପଣେ ମଧୁର ।୫୦।

ଆପେ ହୋଏ ମହାଜନ ଆପେ ସାଉ ଖାତ,

ଆପେ ଦରିଦ୍ର ହୁଅଇ ଆପେ ଧନବନ୍ତ ।୫୧।

ଆପଣେ ହୁଅଇ କାୟା ଆପେ ହୋଏ ଛାୟା,

ଆପେ ବଣା ହେଉଥାଇ ଆପେ ମହାମାୟା ।୫୨।

ଆପେ ସତ ଶାନ୍ତି କ୍ଷମା ଆପେ ଦୟାଶୀଳ,

ଆପେ ଆଗ୍ୟାଁ କରୁଥାଇ ଆପେ ମାନେ ବୋଲ ।୫୩।

ଆପଣେ ହୁଅଇ ଭେଦ ଆପେ ହୋଏ ପଦ,

ଆପଣେ ଅବୁଝା ହୋଏ ଆପେ ଉନମାଦ ।୫୪।

ଆପେ ବୋଲେ ମାର ମାର ଆପେ ବୋଲେ ରଖ,

ଆପେ ଦେଖାଇଣ ବୋଲେ ଆପେ ବୋଲେ ରଖ ।୫୫।

ଆପେ ବୋଲେ ନାହିଁ ନାହିଁ ଆପେ ବୋଲେ ଯିବି,

ଆପେ ବୋଲେ ଦେବି ଦେବି ଆପେ ବୋଲେ ନେବି ।୫୬।

ଆପେ ବିଚିତ୍ର ବିନ୍ଧାଣି ଆପେ ହୁଏ କମ,

ଆପେ ଲେଖନ ବାରେଶି ଆପେ ସହେ ଧର୍ମ ।୫୭।

ଆପଣେ ଦିବ୍ୟ ମନ୍ଦିର ଆପେ ହୋଏ ଇଟା,

ଆପେ ବିଷୟା ଲଭନ୍ତି ଆପେ ମହାନିଷ୍ଠା ।୫୮।

ଆପେ ହଜି ଯାଇ ଆପେ ଅଥଳ ଅକୂଳ,

ଆପେ ଗୋଳିଆ ହୁଅଇ ଆପଣେ ନିର୍ମଳ ।୫୯।

ଆପେ ଅନ୍ତର୍ଯ୍ୟାମୀ ହୋଇ ଆପେ ଜାଣେ ସବୁ,

ଆପେ ନୁହଇ ଠାକୁର ଆପେ ମହାପ୍ରଭୁ ।୬୦।

ଶୁଣିଲୁ କି ନିରାକାର ଅଦଭୁତ କଥା,

ବ୍ରହ୍ମର ଗର୍ଭ ବିଚାର ଦିଅନ୍ତି ବାରତା ।୬୧।

ଗମି ଗମି ନ ପାରନ୍ତି ବେଦ ବେଦାନ୍ତରେ,

ରହିଅଛି ବ୍ରହ୍ମ ପିଣ୍ଡ ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡ ବାହାରେ ।୬୨।

ସଦଗୁରୁ ପାଦପଦ୍ମେ ସେବା ଥିବ ଯାର,

ସେ ଅଣରୂପ ବ୍ରହ୍ମର ପାଇବ ଗୋଚର ।୬୩।

ନିରାକାର ବୋଲୁଛନ୍ତି ଶୁଣିମା ଗୋସାଇଁ,

ସେ ବ୍ରହ୍ମର ବର୍ଣ୍ଣ କାନ୍ତି କହ ମୋତେ ଫେଇ ।୬୪।

କାଳିଆ କି ଗୋରା ଅଙ୍ଗ ସେ ବ୍ରହ୍ମଶରୀର,

ଶ୍ରୀଗୁରୁ ବୋଇଲେ ବାବୁ ଶୁଣ ନିରାକାର ।୬୫।

ରୂପ ପ୍ରାଏ ଦିଶୁଅଛି ସାକ୍ଷାତେ, ଅରୂପ,

ଦେହ ପ୍ରାଏ ଦିଶୁଅଛି ଅଦେହ ସ୍ୱରୂପ ।୬୬।

ଜାଜୁଲ୍ୟ ପରାଏ ଦିଶେ ଜାଜୁଲ୍ୟ ନୁହନ୍ତି,

ବାଳ ଝୀନ ପ୍ରାଏ ଦିଶେ ଆବାଲ୍ୟ ମୂରତି ।୬୭।

ସଜ୍ୟୋତି ପରାଏ ଦିଶେ ଦଇବେ ଅଜ୍ୟୋତି,

ଜ୍ୟୋତି ଲିଙ୍ଗ ପ୍ରାଏ ଦିଶେ ସ୍ୱଭାବେ ଅଜ୍ୟୋତି ।୬୮।

ଧବଳାଙ୍ଗ ଦିଶେ ନାହିଁ ଧବଳ ମୂରତି,

କାଳିଆ ଦିଶଇ ନୋହେ କାଳିଆ ସଂଜ୍ୟୋତି ।୬୯।

ଶ୍ରୋଣିତ ଦିଶଇ ନୋହେ ଶ୍ରୋଣିତ ପରାଏ,

ପୀତ ବର୍ଣ୍ଣ ଦିଶେ ପୀତ ବର୍ଣ୍ଣହିଁ ନ ଧରେ ।୭୦।

ରଙ୍ଗ ପ୍ରାଏ ଦିଶେ ନୋହେ ରଙ୍ଗର ଦୃଚ୍ଛନା,

ଶେତବର୍ଣ୍ଣ ଦିଶେ ନୋହେ ଶେତର ଅଚିନା ।୭୧।

କୁଙ୍କୁମ ପ୍ରାଏକ ଦିଶେ କୁଙ୍କୁମ ସାଦୃଶ,

ହେଙ୍ଗୁଳ ପ୍ରାଏକ ଦିଶେ କୁଙ୍କୁମ ସାଦୃଶ,

ହେଙ୍ଗୁଳ ପ୍ରାଏକ ଦିଶେ ହେଙ୍ଗୁଳ ସାଦୃଶ ।୭୨।

ପିଙ୍ଗଳ ଦିଶଇ ନୋହେ ପିଙ୍ଗଳର କାଏ,

ଶାମଳ ଦିଶଇ ନୋହେ ଶାମଳ ପରାଏ ।୭୩।

ଲୋହି ବର୍ଣ୍ଣ ଦିଶେ ନୋହେ ଲୋହିତ ସ୍ୱରୂପ,

ନୀଳବର୍ଣ୍ଣ ଦିଶେ ନୋହେ ନୀଳର ପ୍ରତାପ ।୭୪।

ଗୌରବର୍ଣ୍ଣ ଦିଶେ ନୋହେ ଗଉର ମୂରତି,

ତାମ୍ରବର୍ଣ୍ଣ ଦିଶେ ନୋହେ ତାମ୍ରର ଆକୃତି ।୭୫।

ଅରୁଣ ପରାଏ ଦିଶେ ନିଅରୁଣ କାନ୍ତି,

ଚନ୍ଦ୍ର ପ୍ରାଏ ଦିଶେ ନୋହେ ଚନ୍ଦ୍ରମା ମୂରତି ।୭୬।

ଅନଳ ପରାଏ ଦିଶେ ନିଅନଳ ତେଜା,

ଶୋଭା ସୁନ୍ଦର ଦିଶୁଛି ନାହିଁ ଭାବ ମଜ୍ଜା ।୭୭।

ତମ୍ୱା ପ୍ରାଏ ଦିଶୁଅଛି ତମ୍ୱା ନୋହେ ଦେଖ,

ରୂପା ପ୍ରାଏ ଦିଶେ ନୋହେ ରୂପା ଝକ ଝକ । ୭୮।

ସୁନା ପରାଏକ ଦିଶେ ସୁନାରୁ ଅତୁଳ,

ହୀରା ପରାଏକ ଦିଶେ ହରୀରୁ ଅମୂଲ୍ୟ ।୭୯।

ମୋତି ପ୍ରାଏ ଦିଶେ ନୋହେ ମୋତିର ଝଟକ,

ମାଣିରତ୍ନ ଦିଶେ ନୋହେ ମାଣିକ୍ୟ ଝଟକ ।୮୦।

ସଷ୍ଟିକ ପରାଏ ଦିଶେ ସଷ୍ଟିରେ ନ ଯାଏ,

ବଇଡ଼ୁର୍ଯ୍ୟ ପ୍ରାଏ ଦିଶେ ବଇଡ଼ୁର୍ଯ୍ୟ ନୋହେ ।୮୧।

ବ୍ରହ୍ମଜ୍ୟୋତି ପ୍ରାଏ ଦିଶେ ବ୍ରହ୍ମର ଅଗ୍ରଣି,

ପଦ୍ମମଣି ପ୍ରାଏ ଦିଶେ ପଦ୍ମରାଗ ଜିଣି ।୮୨।

ପରଶୁ ପଥର ପ୍ରାଏ ଦିଶଇ ଶୋଭିତ,

ପରଶୁ ପଥର ନୋହେ ବ୍ରହ୍ମ ଅଲୋକିତ ।୮୩।

ଦର୍ପଣ ପ୍ରାଏ ଦିଶଇ ଛାୟାର ଝଲକ,

ଛାୟା ପ୍ରାଏ ନ ଦିଶଇ ବ୍ରହ୍ମ ନିକଳଙ୍କ ।୮୪।

ଆକାର ପ୍ରାଏ ଦିଶଇ ଆକାର ତା ନାହିଁ,

ଆକାଶ ବୋଇଲେ ବ୍ରହ୍ମ ମହାଶୂନ୍ୟ ଦେହୀ ।୮୫।

ଧୃମବର୍ଣ୍ଣ ଦିଶେ ନୋହେ ଧୃମାନ୍ତି ଶରୀର,

ନାମ ପ୍ରାଏ ଦିଶେ ନୋହେ ଅନାମ ଆକାର ।୮୬।

ଅକ୍ଷର ପରାଏ ଦିଶେ ନୋହେ ମାତ୍ରାକ୍ଷର,

ବର୍ଣ୍ଣନା ବୋଇଲେ ବର୍ଣ୍ଣି ନୋହେ ରୂପ ତାର ।୮୭।

ଜାଲା ପ୍ରାଏ ଦିଶୁଅଛି ନୋହେ ଜାଲା ତେଜେ,

ଆପ ପ୍ରାଏ ଦିଶେ ଅଣଆପରେ ବିରାଜେ ।୮୮।

ପୃଥୀ ପରାଏକ ଦିଶେ ପୃଥିବୀ ସେ ନୋହେ,

ପୃଥୀ ଉପରେ ପୃଥୀରେ ସ୍ଥାନ ମାଡ଼ି ରହେ ।୮୯।

ଶେଷ ପ୍ରାଏ ଦିଶୁଥାଇ ଅଶେଷ ଅଟଇ,

ଅନନ୍ତ ବୋଇଲେ ଆଦି ଅନ୍ତ ନ ମିଳଇ ।୯୦।

ପବନ ପ୍ରାଏ ଦିଶଇ ନୁହଇ ପବନ,

ମୀନ ପରାଏକ ଦିଶେ ନୁହଇ ସେ ମୀନ ।୯୧।

ପାଣି ପରାଏକ ଦିଶେ ନୁହଇ ସେ ପାଣି ।

ଚିହ୍ନିଲା ପରାଏ ଦିଶେ ନୁହଇ ସେ ଚିହ୍ନି ।୯୨।

ଆଣିଲା ପରାଏ ଦିଶେ ନୁହଇ ସେ ଆଣି,

ଭଣିଲା ପରାଏ ଦିଶେ ନୁହଇ ସେ ଭଣି ।୯୩।

ଲେଖିଲା ପରାଏ ଦିଶେ ନୁହଇ ସେ ଲେଖି,

ଯୋଖିଲା ପରାଏ ଦିଶେ ନୁହଇ ସେ ଯୋଖି ।୯୪।

ପକ୍ଷୀ ଜନ୍ତୁ ପ୍ରାଏ ଦିଶେ ନୁହଇ ସେ ପକ୍ଷୀ,

ଦେଖିଲା ପରାଏ ଦିଶେ ନୁହଇ ସେ ଦେଖି ।୯୫।

ରହିଲା ପରାଏ ଦିଶେ କେବେହେଁ ନ ରହେ,

ଧରିବି ବୋଇଲେ ବ୍ରହ୍ମ ଧରାହିଁ ନ ଦିଏ ।୯୬।

ଥୋଇଲା ପରାଏ ଦିଶେ ଥୋଇଲାର ନୋହେ,

ଶୋଇଲା ପରାଏ ଦିଶେ କେବେହେଁ ନ ଶୁଏ ।୯୭।

ବାନ୍ଧିଲା ପରାଏ ଦିଶେ ନୁହଇ ସେ ବନ୍ଧା,

ନିନ୍ଦା କରୁଥିଲେ ତାକୁ ନ ଲାଗଇ ନିନ୍ଦା ।୯୮।

ମଲା ପ୍ରାଏ ଦିଶୁଥାଇ କେବେହେଁ ନ ମରେ,

ଊଣା ଦିଶୁଥାଇ ସର୍ବ ସାମାନ୍ୟ ଉପରେ ।୯୯।

ଗୋଟାଏ ପ୍ରାଏ ଦିଶୁଥାଇ ନୁହଇ ସେ ଗୋଟା,

ଦୁଇ ପ୍ରାଏ ଦିଶୁଥାଇ ଚିହ୍ନିଲେ ଏକଟା ।୧୦୦।

ଗୁଆ ପ୍ରାଏ ଦିଶୁଥାଇ ନୁହଇ ସେ ଗୁଆ,

ପୁରୁଷ ପ୍ରାଏ ଦିଶୁଛି ନବତନ ନୂଆ ।୧୦୧।

ଲମ୍ୱ ପ୍ରାଏ ଦିଶୁଅଛି ନୁହଇ ସେ ଲମ୍ୱ,

ଦୀର୍ଘପ୍ରତି ଦିଶେ ନୋହେ ଓସାର ଆରମ୍ଭ ।୧୦୨।

ବେଦାନ୍ତ ପ୍ରାଏ ଦିଶୁଛି ନୁହଇ ବେଦାନ୍ତ,

ଅର୍କ୍ଷିତ ପ୍ରାଏ ଦିଶୁଛି ନୁହଇ ଅର୍କ୍ଷିତ ।୧୦୩।

ପାଦ ପ୍ରାଏ ଦିଶୁଅଛି ନୋହେ ପାଦବିନ୍ଦ,

ପୁଷ୍ପ ପ୍ରାଏ ଦିଶୁଅଛି ନୋହେ ବାସ ଗନ୍ଧ ।୧୦୪।

ମେଘ ପ୍ରାଏ ଦିଶୁଅଛି ନୋହେ ମେଘଅନ୍ଧା,

ଧାରା ପ୍ରାଏ ଦିଶୁଅଛି ନୋହେ ଜଳବୁନ୍ଦା ।୧୦୫।

ବିଦୁ ପ୍ରାଏ ଝଟକୁଛି ନୁହଇ ସେ-ବିନ୍ଦୁ,

ମଧୁ ପ୍ରାଏ ଦିଶୁଅଛି ନୁହଇ ସେ ମଧୁ ।୧୦୬।

ଝର ପ୍ରାଏ ଦିଶୁଅଛି ନୋହେ ଅରବିନ୍ଦ,

ସୁଧା ପ୍ରାଏ ଦିଶେ ନୋହେ ସୁଧା ମକରନ୍ଦ ।୧୦୭।

ମନୁଷ୍ୟ ପ୍ରାଏ ଦିଶୁଛି ନୁହଇ ମନୁଷ୍ୟ,

ପୁରୁଷ ପ୍ରାଏ ଦିଶୁଛି ନୁହଇ ପୁରୁଷ ।୧୦୮।

କନ୍ଦର୍ପ ପ୍ରାଏକ ଦିଶେ ନୁହଇ କନ୍ଦର୍ପ,

କୋଟିଏ କାମରୁ ଜିଣି ଅଲଗା ସେ ରୂପ ।୧୦୯।

ବୃକ୍ଷ ପ୍ରାଏ ଦିଶୁଅଛି, ନୋହେ ବୃକ୍ଷ ଗୋଟା,

ଝାଡ଼ ବନ ପ୍ରାଏ ଦିଶେ ନୋହେ ଝାଡ଼ ଲଟା ।୧୧୦।

ଓଦା ପ୍ରାଏ ଦିଶୁଅଛି ନୁହଇ ସେ ଓଦା,

ଗଦା ପ୍ରାଏ ଦିଶୁଅଛି ନୁହଇ ସେ ଗଦା ।୧୧୧।

ଶୁଖା ପ୍ରାଏ ଦିଶୁଅଛି ନୁହଇ ସେ ଶୁଖା,

ଏକ ହୋଇ ଥାଇ ତାର ନାହିଁ କିଛି ଶାଖା ।୧୧୨।

ପୋଡ଼ା ପ୍ରାଏ ଦିଶୁଅଛି ନୁହଇ ସେ ପୋଡ଼ା,

ଏକାମ୍ୱର ପ୍ରାଏ ଦିଶେ ନୁହଇ ସେ ଛିଡ଼ା ୧୧୩।

ବାରଣ ପ୍ରାଏକ ଦିଶେ ନୁହଇ ସେ ବାଇ,

ବଡ଼ାଇ ଚତୁରେ ଅଛି ଅଣରୂପ ହୋଇ ।୧୧୪।

କନ୍ଦି ବେଡ଼ା ପ୍ରାଏ ଦିଶେ ନୋହେ କନ୍ଦି ବେଡ଼ା,

ଓଲୁଙ୍କ ପ୍ରାଏକ ଦିଶେ ନୁହେ କାଲ ଜଡ଼ା ।୧୧୫।

ଅନ୍ଧା ପ୍ରାଏ ଦିଶୁଥାଇ ନୁହେ ନେତ୍ର ଅନ୍ଧା,

ଫନ୍ଦା କଲା ପ୍ରାଏ ଦିଶେ ନ କରଇ ଫନ୍ଦା ।୧୧୬।

ଧୂଳିଆଧୂଷର ଦିଶେ ନୁହଇ ଧୂଳିଆ,

ମେଳଛ ପ୍ରାଏକ ଦିଶେ ନୁହଇ ମଳିଆ ।୧୧୭।

କାଳ ଭୟ ପ୍ରାଏ ଦିଶେ ନୁହେ କାଳରାହୁ,

କିସ କହିବି ମହିମା ବ୍ରହ୍ମ ମହାବାହୁ ।୧୧୮।

ସଦଗୁରୁ ପ୍ରାଏ ଦିଶେ ନୁହେ ସଦଗୁରୁ,

ଶରଣ ବୋଇଲେ ଦୟା ହୁଏ ଶ୍ରୀପୟରୁ ।୧୧୯।

ଗୁରୁ ଆଗ୍ୟାଁ ଗରେଷ୍ଟରେ ବାନ୍ଧିଅଛି ପଦ,

ଏକ ବ୍ରହ୍ମ ଅଙ୍ଗେ ଏହୁ ଚଳିବ ସମ୍ପାଦ ।୧୨୦।

ଗ୍ୟାନୀଜନମାନେ ମୋର ନ ଧରିବ ଦୋଷ,

ବ୍ରହ୍ମ-ନିରୂପଣ-ଗୀତା ଭଣେ ଭୀମଦାସ ।୧୨୧।

ଇତି ଶ୍ରୀବ୍ରହ୍ମ-ନିରୂପଣଗୀତା, ସୁଜନଜନହିତା, ଗୁରୁ-

ଶିଷ୍ୟସମ୍ବାଦେ, ଅଲେଖବ୍ରହ୍ମରୂପବର୍ଣ୍ଣନେ, ଏକଅଙ୍ଗ

ନ୍ୟାୟବିଚାରଣେ,       ଭେଦାଭେଦକଥନେ,

ନାମ ଚତୁର୍ଥୋଽଧ୍ୟାୟ ।

ଯାହା ଆଗ୍ୟାଁ ହେଲା ପ୍ରଭୁ ସୁଦ୍ଧା ଶ୍ରୀଛାମୁରୁ ।୧।

ଉଚିତ ପ୍ରମାଣ କଥା ସତ୍ୟ ଏ ବଚନ,

ମହା ଦୁରୁଗମ ଅଟେ ବ୍ରହ୍ମନିରୂପଣ ।୨।

ଅଲେଖ ବ୍ରହ୍ମର ପଦ ଚାରିଯୁଗେ ସତ୍ୟ,

ପୂର୍ବର ସୁକୃତ ଥିଳେ ଲଭିବି ସେ ପଥ ।୩।

ନର ସୁର ଦେବତା ଜାଣିବେ ଅବା କାହିଁ,

ବିଷ୍ଣୁ ଲୋକ ହୋଇଲେ ଭେଦାନ୍ତ ଜଣା ନାହିଁ ।୪।

ବିଷ୍ଣୁ ଆଦି ହେଲେ ମାୟା ବିଷୟାରେ ବନ୍ଦି,

ଆପଣା କର୍ମରେ ଆପେ ହେଉଥାଇ ଧନ୍ଦି ।୫।

ବେନି କର୍ଣ୍ଣେ ଶୁଣି ମନେ ପାଇଲି ପରତେ,

ଆଉ କଥାଏ ସଂଶଏ ଅଛି ମୋର ଚିତ୍ତେ ।୬।

ଅଲେଖ ପୁରୁଷ ବ୍ରହ୍ମ ନିଷ୍କାମ ନିର୍ଗୁଣ,

ଅଛି କି ନ ଅଛି ତାଙ୍କ ପାଦପାଣି ଚିହ୍ନ ।୭।

ଇନ୍ଦ୍ରି ଅଣ୍ଡ ତାହାଙ୍କର ଅଛିଟିକି ନାହିଁ,

ଏକଥା ମୋତେ ବୁଝାଇ କହିବ ଗୋସାଇଁ ।୮।

କଟିପୃଷ୍ଠ ଓଦର ଅଛି କି ନାହିଁ କହ,

ଶୁଣିକରି ସନ୍ତୋଷ ହୋଇବ ମୋର ଦେହ ।୯।

ବେନି ହସ୍ତ କର ପଖା କେମନ୍ତ ପ୍ରକାର,

ବିସ୍ତାରିଣ ମୋତେ ଯେ କହିବ ଗ୍ୟାଁନ ସାର ।୧୦।

କର୍ଣ୍ଣ ଚକ୍ଷୁ ଜିଭ୍ୟା ନାସା ଅଛିଟିକି ନାହିଁ,

ଉଠି ନିରାକାର ଗୁରୁ ପୟରେ ନମଇଁ ।୧୧।

ଶ୍ରୀଗୁରୁ ବୋଇଲେ ବାବୁ ଉଠ ନିରାକାର,

ଚିହ୍ନଟ କରି କହିବା ବ୍ରହ୍ମର ଶରୀର ।୧୨।

ପାଦପାଣି ନାହିଁ ତାଙ୍କ ପାଦପାଣି ଅଛି,

ବ୍ରହ୍ମଭେଦ ଗ୍ୟାଁନୀଜନେ ଅନୁସରି ଅଛି ।୧୩।

କଖକୋଣ ନାହିଁ ତାଙ୍କ ଲକ୍ଷ କୋଣ ପନ୍ତି,

ଆମେଦନୀ ମାଳମାନେ ଲୁଚି ରହିଛନ୍ତି ।୧୪।

ଅଙ୍ଗୁଷ୍ଠି ନୁହଇ ଅଛି ଅଙ୍ଗୁଷ୍ଠି ଆକାର,

ନିରୋପି ଚାହିଁଲେ ଦିଶେ ଶୂନ୍ୟର ଆକାର ।୧୫।

ଗଣ୍ଠି ନାହିଁ ମୁଠି ନାହିଁ ଗଣ୍ଠିମୁଠି ଅଛି,

ଆୟ କରିବି ବୋଇଳେ ଅନ୍ତ ନ ମିଳୁଛି ।୧୬।

ଆଣ୍ଠୁନଳୀ ନାହିଁ ତାଙ୍କ ଅଛି ଆଣ୍ଠୁନଳ,

ପାଶକୁ ଗଲେ ବୋଇଲେ ଦୁରାନ୍ତକୁ ଚଳ ।୧୭।

ଶିର ସୂତ୍ର ନାହିଁ ତାଙ୍କ ଶିର ସୂତ୍ର ଅଛି,

ବାର ନୁହଇ ଏକାନ୍ତ ମିଶି ଯାଇଅଛି ।୧୮।

ବେନି ଜାନୁ ଅଛି ତାଙ୍କ ନାହିଁ ବେନି ଜାନୁ,

ଜାନୁ ବୋଇଲେ କୋଟିଏ ବହିଯାଏ ମନୁ ।୧୯।

ଗୁହ୍ୟ ଦ୍ୱାର ନାହିଁ ତାଙ୍କ ଗୁହ୍ୟ ଦ୍ୱାର ଅଛି,

ନିଦା ବ୍ରହ୍ମ ଶରୀର ସେ ଫୋଡ଼ା ନାହିଁ କିଛି ।୨୦।

ଇନ୍ଦ୍ରି ଅଣ୍ଡ ନାହିଁ ତାଙ୍କ ଇନ୍ଦ୍ରି ଅଣ୍ଡ ଅଛି

ନିଅଗ୍ନି ବ୍ରହ୍ମ ପୁରୁଷ ନାମ ବୋଲାଉଛି ।୨୧।

ଓଦରହିଁ ନାହିଁ ତାଙ୍କ ଓଦରହିଁ ଅଛି,

ମଳମୂତ୍ର ଆଚ୍ଛାଦିନ ନୁହଇ ସେ କିଛି ।୨୨।

କଟି ଅଣ୍ଟା ନାହିଁ ତାଙ୍କ ଅଛି କର ପଖା,

ଗୋଟି ସବଟି ନୁହଇ ସବୁ ଆଡ଼େ ଏକା ।୨୩।

କର ହସ୍ତ ନାହିଁ ତାଙ୍କ କର ପଖା ଅଛି,

ଲକ୍ଷେ ଯୋଜନକୁ ଭୁଜ ବଢ଼ାଇ ଦେଉଛି ।୨୪।

ଅଙ୍ଗ ରୁମ ନାହିଁ ତାଙ୍କ ଅଙ୍ଗ ରୁମ ଅଛି,

ଗୋଟାଏ ଖସିଲେ କୋଟି ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡ ହେଉଛି ।୨୫।

ଓଷ୍ଠ ପାଟି ନାହିଁ ତାଙ୍କ ଓଷ୍ଠ ପାଟି ଅଛି,

କ୍ଷୀର ନୀର ପବନ ଆଧାର ନାହିଁ କିଛି ।୨୬।

ଦନ୍ତ ଜିଭ୍ୟା ନାହିଁ ତାଙ୍କ ଦନ୍ତ ଜିଭ୍ୟା ଅଛି,

ନ ଚାଖି ନ ଖାଇ ସବୁ ସୁଆଦ ଜାଣୁଛି ।୨୭।

ନାସା ପୁଡ଼ା ନାହିଁ ତାଙ୍କ ନାସା ପୁଡ଼ା ଅଛି,

ଫୁଲ ଚନ୍ଦନ ବାସନା ନ ଘେନଇ କିଛି ।୨୮।

ବେନି ଚକ୍ଷୁ ନାହିଁ ତାଙ୍କ ଅଛି ବେନି ଚକ୍ଷୁ,

ରୂପ ବୟସ ସୁନ୍ଦର ନେତ୍ରରେ ନ ଦେଖୁ । ୨୯।

ବେନି କର୍ଣ୍ଣ ନାହିଁ ତାଙ୍କ ଅଛି ବେନ କର୍ଣ୍ଣ,

ଶୁଣି ନ ଶୁଣିଲା ପ୍ରାୟ ହୁଅନ୍ତି ମଉନ ।୩୦।

ମୁଖାର ଯୋଗାଡ଼ ନାହିଁ ଅଛି ତାଙ୍କ ମୁଖ,

ବାରି ନୁହଇ ଶଙ୍କୁନ ଅନାଦି ଅଲେଖ ।୩୧।

ଅଲେଖ ନୁହନ୍ତି ସେହୁ ଅଟନ୍ତି ସେ ଲେଖ,

ତଳକୁ ନ ଆସନ୍ତି ଶୂନ୍ୟରେ ଥିଲା ଲୋକ ।୩୨।

ଅନାଦି ନୁହନ୍ତି ସେହୁ ଅଟନ୍ତି ସେ ଆଦି,

ଅନ୍ତ ନ ପାବନ୍ତି କୁଳ ଲୋଡ଼ିଲେକ ଭେଦି ।୩୩।

ଅବର୍ଣ୍ଣ ନୁହନ୍ତି ସେ ଯେ ଅବର୍ଣ୍ଣ ଅଟନ୍ତି,

ଅକ୍ଷର ମାତ୍ରା ଶବଦ ନାହିଁ ନ ମିଶନ୍ତି ।୩୪।

ଅବର୍ଣ୍ଣ ନୁହନ୍ତି ସେ ଯେ ଅଛି ତାଙ୍କ ବର୍ଣ୍ଣ,

ଯଉଁ ବିଧାନେ ଅଛନ୍ତି ମହାଶୂନ୍ୟ ଶୂନ୍ୟ ।୩୫।

ଅକ୍ଷଏ ନୁହନ୍ତି ସେ ଯେ ଅଟନ୍ତି ଅକ୍ଷଏ,

କାଳ ମରଣ ଅଙ୍ଗକୁ କେବେହେଁ ନ ଛୁଏଁ ।୩୬।

ଅଶ୍ରୁତି ନୁହନ୍ତି ସେ ଯେ ଅଛି ତାଙ୍କ ଶ୍ରୁତି,

ଭେଦାଭେଦ କଲେ ନ ଟଳଇ ଚିତ୍ତମତି ।୩୭।

ଅନାମିକା ନୁହନ୍ତି ସେ ଅଛି ତାଙ୍କ ନାମ,

କଲମ ନ ଚଳେ ନାହିଁ ଯାର ବ୍ରହ୍ମଗ୍ୟାଁନ ।୩୮।

ନିଶବଦ ନୁହନ୍ତି ସେ ହେଉଛି ଶବଦ,

ପବନର ଭେଦ ନାହିଁ ଅଟନ୍ତି ତବଦ ।୩୯।

ନାଦ ବିନ୍ଦୁ ନାହିଁ ତାଙ୍କ ଅଛି ନାଦ ବିନ୍ଦୁ,

କାତ ଯେ ବୁଡ଼ଇ ନାହିଁ ଯେସନେକ ସିନ୍ଧୁ ।୪୦।

ନିର୍ବେଦ ନୁହନ୍ତି ସେ ଯେ ଅଟନ୍ତି ସେ ବେଦ,

ବିଚାରି ବୁଝିଲେ ଏ ବହୁତ ଅଧାଧନ୍ଦ ।୪୧।

ନିଗମ ନୁହନ୍ତି ସେ ଯେ ଅଟନ୍ତି ସେ ଗମ୍ୟ,

ସେ ଭିତରେ ପଶିବାକୁ କେହି ନାହିଁ ଖେମ ।୪୨।

ଅଗମ୍ୟ ନୁହନ୍ତି ସେ ଯେ ଅଛି ଗମାଗମ,

ସେ ପଥରେ ଗଲେ ବଣା ହୋଇଯିବ ଯମ ।୪୩।

ଦୁର୍ଗମ ନୁହନ୍ତି ସେ ଯେ ଅଛି ତହିଁ ଦୃଶ୍ୟ,

ବହୁତ ନିବିଡ଼ ସନ୍ଧି ନ ପାଏ ସାହାସ ।୪୪।

ଅଣଶେଷ ନୁହନ୍ତି ସେ ଅଛି ତାଙ୍କ ଶେଷ,

ଠିକ କରିବି ବୋଇଲେ ନୁହନ୍ତି ସେ ବଶ ।୪୫।

ନିଷ୍କାମ ନୁହନ୍ତି ସେ ଯେ ଅଛି ତାଙ୍କ କାମ,

ବୁଦ୍ଧି ନ ସ୍ଫୁରଇ କିସ ଦେବି ଅନୁପାମ ।୪୬।

ଅକଳ୍ପଣା ନୁହନ୍ତି ସେ ଅଛି ତାଙ୍କ କଳ୍ପ,

ବ୍ରହ୍ମକୁ ଦେଖିବ ଯେବେ ଫିଟାଅ କୁଳୂପ ।୪୭।

ନିଗୂଢ଼ ନୁହନ୍ତି ସେ ଯେ ମେଲା ଦିଶୁଥାଇ,

ସେ ଠାବରେ ସୂଚି ମାଛି ପରୀକ୍ଷ ନୁହଇ ।୪୮।

ଅଣ ବ୍ରହ୍ମଠାରୁ ତହୁଁ ସରେ ବ୍ରହ୍ମଗ୍ୟାଁନ,

ଅଣଶେଷ ରୂପ ରୂପ ଦିଶୁଅଛି ଭିନ୍ନ ।୪୯।

ହସ୍ତେ ଆଉଶିଲେ ବ୍ରହ୍ମ ପିଛୁଳି ପଡ଼ୁଛି,

ଅତି ସୁକୁମାର ବ୍ରହ୍ମ ଚିକ୍କଣ ହୋଇଛି ।୫୦।

ତୁଳା ପ୍ରାଏ ଚିକ୍କଣ ହୋଇଛି ବ୍ରହ୍ମ ଦେହ,

ଲୁଦୁ ଲୁଦୁ ଲୁଦୁ ସିହ୍ନା ଅଟଇ ସେ ପୁଅ ।୫୧।

ଯୋକ ପରାଏ କୋମଳ ହୋଇଛି ଶ୍ରୀଅଙ୍ଗ,

ତ୍ରାସ ସହି ନ ପାରିଣ ସୂକ୍ଷ୍ମ ବ୍ରହ୍ମଲିଙ୍ଗ ।୫୨।

ପାଣି ପରାଏ କୋମଳ ହୋଇଛି ଶରୀର,

କ୍ଷୀର ଦଧିରୁ ପାତଳ ଅତି ମନୋହର ।୫୩।

ସୋରିଷ ପୁଷ୍ପ ପରାଏ ହୋଇଛି କୋମଳ ।

ସାଉଁଟି ଶାଙ୍କୁଳି ଥିଲେ ନୁହଇ ଶାମିଳ ।୫୪।

ମୀନ ପ୍ରାଏ ନାଳୁଆ ହୋଇଛି ତାଙ୍କ ଦେହ,

ମୁଠା କରି ବେନି ହସ୍ତେ କେ ଧରିବ କହ ।୫୫।

ଲହୁଣୀ ପୋଛୁଣୀ ପ୍ରାଏ ହୋଇଛି ଚିକ୍କଣ,

ପୂରି ରହିଅଛି ଅଙ୍ଗ ସର୍ବତ୍ର ସମ୍ପୂର୍ଣ୍ଣ ।୫୬।

ପୂର୍ଣ୍ଣାନନ୍ଦ ପୁରୁଷ ଅଲେଖ ଅବଧୂତ,

ନିଜ ବ୍ରହ୍ମସାଗର ଅତିହିଁ ଅଦଭୁତ ।୫୭।

ସେ ଯେଉଁ ଅଲେଖ ନିଜ ବ୍ରହ୍ମର ବୃତ୍ତାନ୍ତ,

ଚାରିଯୁଗ ଯୁଗାନ୍ତରେ ହୋଇଛି ଗୁପତ ।୫୮।

ଅମନ ଦଣ୍ଡ ଆସ୍ତାନ ଉପରେ ବିଜୟେ,

ଅଣାକାର ବ୍ରହ୍ମଦ୍ୟୁତି ଯୁଗ କହି ନୁହେ ।୫୯।

ଗୁରୁଦେବ କହୁଛନ୍ତି ଶିଷ୍ୟଙ୍କ ଆଗର,

ଆସ୍ତାନ ବିଧାନ କଥା ଶୁଣ ନିରାକାର ।୬୦।

ଅଣସଣା ଅଣଭିଣା ମାଟି ଅଛି ତହିଁ,

ଅଣପାଣି ଅଣହସ୍ତେ ପାଗ ଉତୁରଇ ।୬୧।

ଅଣପିଟା ଅଣଇଟା ବସିଅଛି, ତହିଁ,

ଅଣଗୋଟା ଅଣପଟା ପୁରୀଅଛି ହୋଇ ।୬୨।

ଅଗଡ଼ାରେ ଅଫୋଡ଼ାରେ ହୋଇଛି ତିଆର,

ଅଣଅଠା ଅଣଚୂନ ଲାଗିଛି ତହିଁର ।୬୩।

ଅଣଛଞ୍ଚା ଅଣପୋଛା ହୋଇଛି ଶପୋଟ,

ଅଣଘଷା ଅଣଲିପା ହୋଇଛି ଚୌପଟ ।୬୪।

ଅଣବସା ଅହିଁସାରେ ପଡ଼ିଅଛି କାନ୍ଥ,

ଅକରାରେ ଅଧରାରେ ହୋଇଛି କେମନ୍ତ ।୬୫।

ଅପାବଛେ ଅଣଚାଛେ ହୋଇଅଛି ଉଞ୍ଚ,

ଅବେଠିଆ ଅକାଠିଆ ଲାଗି ସେ ସୁସଞ୍ଚ ।୬୬।

ଅମାପରେ ଅଶ୍ରୁତିରେ ତୋଳିଛି ମଣ୍ଡପ,

ଅଣଦୀର୍ଘ ଅଣପ୍ରତି ହୋଇଅଛି ଦେଖ ।୬୭।

ଅଣମେଡ଼ା ଅଣବେଢ଼ା ଚଉଭୋମି ଘର,

ଅଣଦୀର୍ଘ ପ୍ରତି ଅଛି ଅଣ ଚଉଦ୍ୱାର ।୬୮।

ଅଣ କବାଟରୁ ଅଣକିଳିଣି ତ ଖଞ୍ଜା,

ଅଣଲୁହା କବାଟ ଲାଗିଛି ଦିବ୍ୟ ପୁଞ୍ଜା ।୬୯।

ଅଣଖାତେ ଅଣଖୁମ୍ୱ ପକାଉଛି ପୋତା,

ଅଣଖାପେ ଅଣଶେଣୀ ହୋଇଅଛି ନପା ।୭୦।

ଅଣଧାରା ଅଣଓରା ପଡ଼ିଅଛି ତହିଁ,

ଅଣସୂତ୍ରେ ଅଣଚିତ୍ରେ କମ ଅଛି ହୋଇ ।୭୧।

ଅମାକେରି ଅପାଚେରି ବଢ଼ାଇଛି ପରେ,

ଅକାଟ ଆକାଟ ବାରି ନୁହଇ ତହିଁରେ । ୭୨।

ଅଣରୁଅ ଅଣଲଇ ଆଣ୍ଟେ ଅଛି ଭିଡ଼ି,

ଅଣବତା ଅନୁମାନେ ଆଡ଼େ ଆଡ଼େ ଯୋଡ଼ି ।୭୩।

ଅଣଚିରା ଅଣମୋରା ଲଗାଇଛି ପନ୍ଥି,

ଅଣଲୋକ ଇଚ୍ଛାସୁଖେ ହୋଇଅଛି ବେନ୍ତି ।୭୪।

ଅପଟଣୀ ଓଲଟଣୀ ଖଞ୍ଜି ବାୟବତା,

ମନ୍ଦିର ଦୃଛନା ଦିଶେ ଯେସନେକ ଛତା ।୭୫।

ଅନ୍ୟ ପର ମନ୍ଦିରକୁ ଛାଏଣି କରିଛି,

ଛାଏଣିର ଉପରେଣ ଘୋଡ଼ାଇ ହୋଇଛି ।୭୬।

ମନ୍ଦିରକୁ ଚାହିଁ କେତେ ଦେବି ମୁଁ ଉପମା,

ରଙ୍ଗିଣ ଧବଳ ଦେହ ଦିଶଇ ମଧ୍ୟମା । ୭୭।

ଅନାଦି ମଣ୍ଡଳେ ଆପେ ଆକାରରେ ଘର,

ଆପଣା ନିଜ ମନ୍ଦିରେ ଆପେ ବୀରବର ।୭୮।

ଶୂନ୍ୟ ଧୁନି ଜାଗିଅଛି ଅନହତ ନାମ,

ଅଗ୍ନିର ବହୁତ ତ୍ରାସ ନୁହଇ ଗରମ ।୭୯।

ଶୂନ୍ୟଜଳ ବରଷୁଛି ନାହିଁ ଜକ ଓଦ,

କାଶ ନଶମ ନ କରେ ନୁହଇ ଶରଦ ।୮୦।

ଶୂନ୍ୟ ହେମ ଶିଶିର ବରଷା କରୁଅଛି,

ଉଷୁମ ହୋଇଛି ଘର ଶୀତ ନ କରୁଛି ।୮୧।

ଶୂନ୍ୟ କାଷ୍ଠ ପୋଡ଼ୁଅଛି ଅଙ୍ଗାର ନୋହୁଛି,

ପାଉଁସ ନ ପଡ଼ି ରାତ୍ର ଦିବସ ଜଳୁଛି ।୮୨।

ଶୂନ୍ୟରୁ ଘୁରୁତ କୁଣ୍ଡେ ପଡ଼ୁଛି ଆହୁତି,

ସମିଧ ସକାଶୁ ଧୁନି ରହିଅଛି ଚେତି ।୮୩।

ଶୂନ୍ୟ ଗୁଡ଼ ମଧୁ ପଡ଼ୁଅଛି ଅନୁକ୍ଷଣ,

ଅଗ୍ନିର ହୁତାଶ ଉଠୁଅଛି ଘନ ଘନ ।୮୪।

ଶୂନ୍ୟ ବତି ଜଳୁଥାଇ ତଇଳ ନ ଥାଇ,

ଆଲୁଅ ଦିଶୁଛି ପୁର ଧୃମାନ୍ତ ନୁହଇ ।୮୫।

ଶୂନ୍ୟେ ଭ୍ରମଣ କରୁଛି ଅନାମିକା ଯୋଗୀ,

ଦୁଖ ପୀଡ଼ା ନାହିଁ ଯୋଗୀ ଯୁଗାନ୍ତ ନୀରୋଗୀ ।୮୬।

ଶୂନ୍ୟରେ ଚାଲୁଅଛନ୍ତି ଅଲେଖ ପୁରୁଷ,

ଅଚେତାରେ ଉଜାଗର ହୁଅଇ ପ୍ରକାଶ ।୮୭।

ଶୂନ୍ୟ ଉଭା ଆସନରେ କରଇ ଆସନ,

ଅଙ୍ଗେ କଳଙ୍କ ନ ଲାଗେ ଅମୂଲ୍ୟ ରତନ ।୮୮।

ଅସାଧନାରେ ପବନ ବହଇ ଶୀତଳ,

ମଳୟ ବସନ୍ତ ନୋହେ ଅତି ପରିମଳ ।୮୯।

ଅସାଧନା ଶବଦ ହେଉଛି ସେହିଠାରୁ,

ଉତ୍ତର ଦେଉଛି ବ୍ରହ୍ମ ଭିତର ଗମ୍ଭୀରୁ ।୯୦।

ଅସାଧନା ଭୁବନ ସେ ନ ଟଳଇ କିଛି,

ଭିନ୍ନ ଭିନ୍ନ କରି ଶବ୍ଦ ପକାଉଛି ବାଛି ।୯୧।

ଅସାଧନା ବ୍ରହ୍ମ ସେ ଯେ ଅମନ ପୁରୁଷ,

ମହାଧରବନ୍ତ ସ୍ୱାମୀ ନାହିଁ ନା ପୁରୁଷ ।୯୨।

ଅସାଧନା ଭେଦ ମାର୍ଗ ଅଗୋଚର କଥା,

ଅଶେଷ ଭୁବନ ସ୍ୱାମୀ ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡ କରତା ।୯୩।

ଅସାଧନା ଗତି ମୁକ୍ତି ଅଟଇ ସେ ପାଦ,

କେହି ପଶି ନାହିଁ ବ୍ରହ୍ମ ସାଗର ଅଗାଦ ।୯୪।

ଅସାଧନା ସିଦ୍ଧାନ୍ତ ଯେ ସଦଗ୍ୟାନ ହେତୁ,

ତାଙ୍କଠାରେ ରହିଛି ସକଳ ଚେତା ହେତୁ ।୯୫।

ଅସାଧନା ପୁରୁଷ ସେ ସାକ୍ଷାତେ ଠାକୁର,

ଅଲଗା ହୋଇ ରହିଛି ମହାଶୂନ୍ୟ ପୁର ।୯୬।

ଅସାଧନା ଦୀକ୍ଷା ସେ ଯେ ବହୁତ କଠିଣ,

ଅନୁସରି କରିବି ବୋଲିବ କେଉଁ ଜଣ ।୯୭।

ଅସାଧନା ଦ୍ରଶନ ମୁଖରେ କହି ନୋହେ,

ନି ଅଇଁଠା ପଦ ସେ ମାଡ଼ଇ ବଡ଼ ଭୟେ ।୯୮।

ଏକ ବ୍ରହ୍ମ ଏକ ଧର୍ମ ଏକ କର୍ମ ଉଦେ,

ଏକ ପାଦ ଏକ ଭେଦ ଏକ ବାକ୍ୟ ପଦେ ।୯୯।

ଏକସ୍ଥିତା ଏକ ଦଣ୍ଡା ଏକାହ ମୂରତି,

ଏକ ଧ୍ୟାନ ଏକ ଗ୍ୟାନ ବ୍ରହ୍ମର ବିଭୂତି ।୧୦୦।

ଏକକାର ଏକ ଦ୍ୱାର ଏକାନ୍ତ ଭୋଜନ,

ଅବିକାର ନିର୍ବିକାର ସେ ବ୍ରହ୍ମ ନିର୍ଗୁଣ ।୧୦୧।

ଏକ ସତ୍ୟ ଏକ ବ୍ରତ ଏକ ଦୃଢ଼ ବାଣୀ,

ଏକ ନାମୀ ଏକ ସ୍ୱାମୀ ଏକାନ୍ତରେ ଚିହ୍ନି ।୧୦୨।

ଏକ ନ୍ୟାଏ ଏକ ରାଏ ଏକ ତାର ପନ୍ଥା,

ଏକ ଚିତ୍ତ ଏକ ହିତ ଅଗୋଚର କଥା ।୧୦୩।

ଏକ ତାତ ଏକ ବ୍ରତ ଏକତାର ଫନ୍ଦା,

ଏକ ଦୃଢ଼ ଏକ ବ୍ରତ ବାସମଏ ଧନ୍ଦା ।୧୦୪।

ଏକ ପିତା ଏକ ମାତା ଏକ ଗୁରୁ ଶିଷ୍ୟ,

ଏକ ମାନ ଏକ ମାନ୍ୟ ଏକ ଭାବେ ବଶ୍ୟ ।୧୦୫।

ଏକ ମୂଳ ଏକ ଠୁଳ ଏକ କୂଳ ତହିଁ,

ଏକ ସୂତ୍ର ଏକ ଛତ୍ର ଏକ ପୁତ୍ର ସେହି ।୧୦୬।

ଏକ ଶୂନ୍ୟ ଏକ ବର୍ଣ୍ଣ ଏକତାର କାଏ,

ଏକ ଦାନ ଏକ ପୁଣ୍ୟ ଏକାନ୍ତେ ସୁଦଏ ।୧୦୭।

ଏକ ଧାଡ଼ି ଏକ ଘଡ଼ି ଏକାଙ୍ଗ ସେ ଲୀଳା,

ଏକ ଶୁଭ ଏକ ଯୋଗ ଏକାକରେ ଖେଳା ।୧୦୮।

ବ୍ରହ୍ମ ବୋଲିବାର କଥା ମୁଖେ କହି ନୋହେ,

ସଂଖ୍ୟା ନ ଛିଡ଼ଇ ତାର ଅଣସଂଖ୍ୟା ହୋଏ ।୧୦୯।

ବ୍ରହ୍ମ ବୋଲିବାର କଥା ମହା ଓଲକିତ,

କ୍ଷଏ ବୃଦ୍ଧି ନାହିଁ ନୋହେ ଅଳପ ବହୁତ ।୧୧୦।

ବ୍ରହ୍ମ ବୋଲିବାର କଥା ନ ଜାଣନ୍ତି କେହି,

ବ୍ରହ୍ମ ବୋଲିବା ମାତ୍ରକେ ଗଲାଟି କିପାଇଁ ।୧୧୧।

ବ୍ରହ୍ମ ନିରୂପଣ କଥା କହି ନୋହେ ଖେପ,

ଚାରି ବେଦ ବାହାରେ ରହିଛି ତାର ରୂପ ।୧୧୨।

ଅଶେଷ ରୂପରୁ ଭିନ୍ନ କାହିଁ ତ ନ ମିଶେ,

ଚିହ୍ନିବି ବୋଇଲେ କାହିଁ ଦିଶଇ ନ ଦିଶେ ।୧୧୩।

ପଶ୍ଚିମ ଦ୍ୱାରେ ଦ୍ରଶନ ଚଉଷଠୀ ଥର,

କବାଟ ପକାଇ ବୋଲେ ଦୋଷ କ୍ଷମା କର ।୧୧୪।

ପୂର୍ବ ଦ୍ୱାରରେ ଦ୍ରଶନ ଷୋଳଥର କରି,

କବାଟ ପକାଇ ଅଣାକାରଙ୍କୁ ସୁମରି ।୧୧୫।

ଉତ୍ତର ଦ୍ୱାରେ ଦ୍ରଶନ ଏକୋଇଶ ଥର,

କବାଟ ପକାଇ ବୋଲେ ମୋତେ ତ୍ରାହିକର ।୧୧୬।

ଦକ୍ଷିଣ ଦ୍ୱାରେ ଦ୍ରଶନ କରିବାର ଶତେ,

କବାଟ ପକାଇ ବୋଲେ ଦୟା ଥିବ ମତେ ।୧୧୭।

ଅଣକିଳିଣି କବାଟ ପାଚେରୀ ପଡ଼ିଛି,

ତହିଁର ଦୁଆରେ ଚଉତାଳ ଛଚି ଅଛି ।୧୧୮।

ଚାରି ଦୁଆରେ କବାଟ ପଡ଼ିଲାକ ମୁଦ,

ବ୍ରହ୍ମଗ୍ୟାନ କହୁଅଛି ସେ ବ୍ରହ୍ମକୁ ଭେଦ ।୧୧୯।

ଗ୍ୟାନ ବୋଲି ଯାହା କହି ଏକାପଦେ ସିନା,

ଆଉ କଥା ଯାକ ସବୁ ବେଦର ବୁଲଣା ।୧୨୦।

ଶୁଣିଣ ସେ ନିରାକାର ମନେ ହେଲେ ତୋଷ,

ବ୍ରହ୍ମ-ନିରୂପଣ ଗୀତା ଭଣେ ଭୀମ ଦାସ ।୧୨୧।

ଇତି ଶ୍ରୀ ବ୍ରହ୍ମ-ନିରୂପଣ-ଗୀତା, ସୁଜନଜନହିତା, ଗୁରୁଶିଷ୍ୟ-

ସମ୍ୱାଦେ, ଅରୂପବ୍ରହ୍ମଭେଦ ନିରୂପଣକରଣେ, ଭେଦ

ବର୍ଣ୍ଣନେ, ମହାବ୍ରହ୍ମ ଚରିତ୍ର କଥନେ

ନାମ ପଞ୍ଚମୋଽଧ୍ୟାୟ ।

ଗୁରୁପାଦବିନ୍ଦେ କରି ଦଣ୍ଡ ପ୍ରଳମ୍ୱିତ ।୧।

ଶତେବାର ନମସ୍କାର କରି ପାଦଗତେ,

ପାଏ ପଡ଼ି ଉଠି କରପତ୍ର ଯୋଡ଼ି ମାଥେ ।୨।

ଗୁରୁ ସେ ପିଣ୍ଡକାରେଣୀ ଜୀବକୁ ମୁକତ,

ବ୍ରହ୍ମ-ନିରୂପଣ କହିବାକୁ ସାମରଥ ।୩।

ଗୁରୁ ସେବା କଲେ ସିନା ପାଇ ସଦଗ୍ୟାନ,

ଅନ୍ତକାଳେ ସାର ବ୍ରହ୍ମେ ହୁଅନ୍ତି ନିମଗ୍ନ ।୪।

ଯାହା ମୋ ସଂଶୟ ଥିଲା ହୃଦୟରଗତେ,

ବ୍ରହ୍ମ-ନିରୂପଣ ପଦ ପାଇଲି ପରତେ ।୫।

ଅଲେଖ ମନ୍ଦିର ମହାଶୂନରେ ରହିଲା,

ନିରୂପଣ ହୋଇ ଚାରି କବାଟ ପଡ଼ିଲା ।୬।

ଯୋଗେଶ୍ୱର ପୁରୁଷ କରୁଣା ଯେବେ କହ,

ମହାନିତ୍ୟ ମଣ୍ଡଳ ଚରିତ୍ର ମୋତେ କହ । ୭।

ଅଲେଖ ମନ୍ଦିରଠାରୁ ମହାନିତ୍ୟ ଭୂଇଁ,

କେତେ ଦୂରାନ୍ତର ଛଡ଼ା ଛାଡ଼ିଅଛ ତହିଁ ।୮।

ମହାନିତ୍ୟ ମହିମାର କେମନ୍ତ ବିଧାନ,

ଗୁପତ ନ କରି ମୋତେ କହ ନାରାୟଣ ।୯।

ମହିମା ବୋଲିବା କଥା କେମନ୍ତ ବିଷୟ,

ବେନି କର୍ଣ୍ଣେ ଶୁଣି ମନେ ଲାଗୁଛି ସଂଶୟ ।୧୦।

ଅଲେଖ ମନ୍ଦିର କେତେ ପାବଚ୍ଛରେ ଛଡ଼ା,

ମହାନିତ୍ୟ ମଣ୍ଡଳେ ପଡ଼ିଛି କେତେ ବେଡ଼ା ।୧୧।

ଏଥିର ସନ୍ଦେଶ ମୋତେ କହ ଗୁରୁଦେବ,

ଆପେ ଯେବେ ନ କହିବ ଅନ୍ୟ କେ କହିବ ।୧୨।

ପଡ଼ି ଆସିଅଛି ତହିଁ ଦ୍ୱାଦଶ ପାବଚ୍ଛ ।୧୩।

ଦ୍ୱାଦଶ ପାବଚ୍ଛ ତଳେ ଦୁତିଅ ପୀଠରେ,

ମହାନିତ୍ୟମଣ୍ଡଳ ରଞ୍ଚନା ସେହିଠାରେ ।୧୪।

ଦ୍ୱାଦଶ ପାବଚ୍ଛ ସେ ଯେ ଦ୍ୱାଦଶ ଯୋଜନ,

ଉପରକୁ ଉଚ୍ଛର୍ଗ ସେ ମେରୁ ପରିମାଣ ।୧୫।

ପ୍ରଥମ ପାବଚ୍ଛ ମହାଶୂନ୍ୟ ବୋଲି କହି,

ଉପରକୁ ଅନାଇଲେ କିଛି ନ ଦିଶଇ ।୧୬।

ଦ୍ୱିତୀୟ ପାବଚ୍ଛ ଗୋଟା ଅନାମିକା ନାମ,

ତାକୁ ଛୁଇଁବାକୁ ଆଉ କେହି ନାହିଁ ଖେମ ।୧୭।

ତୃତୀୟ ପାବଚ୍ଛ ଗୋଟା ଅନାମିକା ଅଟେ,

ତହିଁ ଉଠିବାକୁ କାହା ଶକତି ନ ଖଟେ ।୧୮।

ଚତୁର୍ଥ ପାବଚ୍ଛ ଗୋଟା ନିଘୋଡ଼ ଅନାମିକା,

ପାଦ ନ ଚଳଇ ତହିଁ ନ ସ୍ୱରଇ ଭାଷା ।୧୯।

ପଞ୍ଚମ ପାବଚ୍ଛ ଗୋଟା ନିଷ୍କାମ ନିର୍ମୋହ,

ଉପମା ଦେବାକୁ ତହିଁ ବହୁତ ସଂଶୟ ।୨୦।

ଷଷ୍ଠମ ପାବଚ୍ଛ ଗୋଟା ନିର୍ଗୁଣ ତାରାସି,

ଚାଲି ନ ପାରିଲେ ତହିଁ ପଡ଼ିଯିବ ଖସି ।୨୧।

ସପ୍ତମ ପାବଚ୍ଛ ଗୋଟା ନିଗମ ଅଟନ୍ତି,

ଭରସା କରିଣ କେହି ପଶି ନ ପାରନ୍ତି ।୨୨।

ଅଷ୍ଟମ ପାବଚ୍ଛ ଗୋଟା ଅଗମ୍ୟ ତା ନାମ,

ଗୋଚର ନୋହିଲେ ଚିତ୍ତେ ହୋଇ ଯାଇ ଭ୍ରମ ।୨୩।

ନିଗମ ବନସ୍ତ ଗୋଟା ଦୁର୍ଗମ ଅଟଇ,

ଅନୁସରି କହୁଁ କହୁଁ ଯାଉଛନ୍ତି ବହି ।୨୪।

ଦଶମ ପାବଚ୍ଛ ଗୋଟା ନାମ ଅଟେ ଭେଦ,

ଚିହ୍ନି ନ ପାରିଲେ ନ ମଳଇ ତତ୍ତ୍ୱବୋଧ ।୨୫।

ଏଗାର ପାବଚ୍ଛ ଗୋଟା ନିର୍ବେଦ ତା ନାମ,

ଚେତି ନ ପାରିଲେ ବୁଦ୍ଧି ହୋଇଯାଇ ବାମ ।୨୬।

ବାର ପାବଚ୍ଛ ଠାବରୁ ବସେ ଚାରିବେଦ,

ଅଧ୍ୟା ନ ହୋଇ ସ୍ୱରିଛି ଶାହାସ୍ର ସମ୍ପଦ ।୨୭।

ବାର ବାର ପାବଚ୍ଛ ବସିଛି ଚାରି ଦ୍ୱାର,

ବାହିମାନଙ୍କରେ ସୁନା ଦିଶଇ ସଞ୍ଚାର ।୨୮।

ପୂର୍ବ ପଶ୍ଚିମେ ପାବଚ୍ଛ ବସିଛି ଚବିଶ,

ଦକ୍ଷିଣ ଉତ୍ତର ଘେନି ହେଲା ଅଠଚାଳିଶ ।୨୯।

ପାବଚ୍ଛମାନ ବସିଛି ଚକ୍ରର ପ୍ରକାର,

ଦୀର୍ଘ ପ୍ରତି ବାରି ନୋହେ ମଣ୍ଡଳ ଆକାର ।୩୦।

ମଣିର ଆକାରେ ନିରୂପଣ ହେଉଅଛି,

ଫଣୀର ପାବଚ୍ଛ ତହିଁ ତଳକୁତ ଅଛି ।୩୧।

ମଣିର ତଳକୁ ଅଛି ଫଣୀ ଅହିରାଜ,

ଫେଣାର ଉପରେ ମଣି ହୋଇଛି ବିରାଜ ।୩୨।

ଶବଦ ବ୍ରହ୍ମ ପାବଚ୍ଛେ ହୋଇଅଛି ବେଢ଼ା

ଅସ୍ଥିମାଳମାନ ତହିଁ ପୋତିଅଛି ଗୋଡ଼ା ।୩୩।

ପାବଚ୍ଛ ତଳେ ବସିଛି ଚାରି ଚାରି ବେଦ,

ହିସାବ, ପ୍ରମାଣ ହେଉଅଛି ଶ୍ଳୋକ ବେଦ ।୩୪।

ପଶ୍ଚିମ ଦ୍ୱାରରେ ଛନ୍ତି ଅନନ୍ତ ମହିମା,

ସୁଦର୍ଶନ ଚକ୍ର ବାଡ଼ ଶସ୍ତ୍ରେଗୁଣ ସୀମା ।୩୫।

ପରମ ମହିମା ଛନ୍ତି ଉତ୍ତର ଦୁଆରେ,

ସକ୍ଷମା ଚକ୍ରକୁ ଆପେ ଘେନି ଶ୍ରୀହସ୍ତରେ ।୩୬।

ଦକ୍ଷିଣ ଦୁଆରେ ଆଦି ମହିମା ଅଛନ୍ତି,

କାଳ ଦାଢ଼ ଚକ୍ର ଯେ ହସ୍ତରେ ଧରିଛନ୍ତି ।୩୭।

ପୂର୍ବଦ୍ୱାରେ ଛନ୍ତି ମହା ଶକତି ମହିମା,

ପୁଣ୍ୟ ଚକ୍ର ଦାଢ଼ ତାଙ୍କ ଅଶେଷ ଗାରିମା ।୩୮।

ଚାରିଦ୍ୱାରେ ବସିଛନ୍ତି ଚାରି ଚକ୍ର ଘେନି,

ବାପର ସୁତ ହୋଇବ ଗଲେ ସିନା ଜିଣି ।୩୯।

ତେବେ ଯାଇ ଅଲେଖ ପୁରୁଷ ଭେଟ ଦେବେ,

ନୋହିଲେ କହୁଛୁଁ ଆମ୍ଭେ ମାତା ପୁଅ ସର୍ବେ । ୪୦।

ଅନନ୍ତ ମହିମାଙ୍କର ଦୀକ୍ଷା ଆଭରଣୀ,

ତାଙ୍କ ନାମ ଅଟେ ବଜ୍ର ଛଉଁରୀ କୌପୁନୀ ।୪୧।

ପରମ ମହିମାଙ୍କର କାଷ୍ଠର କୌପୁନୀ,

ଭେକ ତାଙ୍କର ଅଟଇ ପରମ ହଂସିନୀ ।୪୨।

ଆଦି ମହିମାଙ୍କ ବାନା ପତିତପାବନ,

ତାଙ୍କର ଭେକ ଅଟଇ ସୁତାର ବସନ ।୪୩।

ମହାଶକ୍ତି ମହିମାଙ୍କ ବାନା ରସମୂଳ,

ତାହାଙ୍କ ବାନା ଅଟଇ ବୃକ୍ଷର ବକଳ ।୪୪।

ମଧ୍ୟେ ବିଜେ ଅଲେଖ ପୁରୁଷ ଅଣବ୍ରହ୍ମ,

ଚାରିଦ୍ୱାରେ ଜଗିଛନ୍ତି ଚାରିଖର୍ବ ନାମ ।୪୫।

ଶୁଣିଲୁ କି ନିରାକାର ମହିମା ବେବସ୍ଥା,

କେଉଁ ମହିମା ଭଜିବୁଁ ଅଗୋଚର କଥା ।୪୬।

ଓମ ବେନି ଅକ୍ଷରର ନାହିଁ ଭିନ୍ନାଭିନ୍ନ,

ମଧ୍ୟରେ ରହି ଯାଉଛି ଅଲେଖ ଭୁବନ ।୪୭।

ପାପ ପୁଣ୍ୟ ବେନିକ୍ଷର ଏକାନ୍ତ ଅକ୍ଷର,

ମଧ୍ୟମ ହୋଇ ରହିଛି ଅଲେଖ ମନ୍ଦିର । ୪୮।

ଚାରିଗୋଟି ମହିମା ସେ ଚାରି ଗୋଟି ବ୍ରହ୍ମ,

ଚାରିଯୁଗେ ରବିତଳେ ହୋନ୍ତି ଅବତନ୍ୟ ।୪୯।

ଅବ୍ୟଗତ ମହିମାଙ୍କୁ ମହାନିତ୍ୟ କହି,

ମହାବ୍ରହ୍ମ ଶକତି ସେ ଗର୍ଭ ଅନ୍ତ ନାହିଁ ।୫୦।

ଅଲେଖ ମନ୍ଦିର ଷୋଳ ଯୋଜନ ପଉଚ,

ବାର ଯୋଜନରୁ ପଡ଼ି ଆସିଛି ପାବଚ୍ଛ ।୫୧।

ପଶ୍ଚିମ ଦ୍ୱାରରେ ମହାନିତ୍ୟର ସଞ୍ଚାର,

ବାର ଯୋଜନ ପର୍ଯ୍ୟନ୍ତେ ହଇଛି ଓସାର ।୫୨।

ଉତ୍ତର ଦିଗର ଦ୍ୱାର ମହାନିତ୍ୟ ଭୂଇଁ,

ସେହି ବାର ଯୋଜନରେ ଓସାର ଅଟଇ ।୫୩।

ପୂର୍ବଦିଗ ଦ୍ୱାର ମହାନିତ୍ୟର ରଞ୍ଚନା,

ବାର ଯୋଜନରେ ହଇଅଛି ଆୟତନା ।୫୪।

ଦକ୍ଷିଣ ଦ୍ୱାରରେ ମହାନିତ୍ୟର ମଣ୍ଡଳି,

ସେହି ବାର ଯୋଜନରେ ଅଛି ତାଙ୍କ ସ୍ଥଳୀ ।୫୫।

ଚାରି ଦିଗ ଦୀର୍ଘ ପ୍ରତି ହଇଛି ସମାନ,

ନିବାଡ଼ ହୋଇଛି ମହାନିତ୍ୟର ମଣ୍ଡନ ।୫୬।

ମହାନିତ୍ୟ ମଣ୍ଡଳରେ ଯେତେ ଲୋକ ଛନ୍ତି,

ବିଷ୍ଣୁ ଅଙ୍ଗୀ ଅଟନ୍ତି ସେ ଚତୁର୍ଧା ମୂରତି ।୫୭।

ସ୍ତିରୀ ପୁରୁଷ ସେଠାରେ ଅଟନ୍ତି ସମାନ,

ଗୁରୁ ଶିଷ୍ୟଙ୍କର ତହିଁ ନାହିଁ ଭିନ୍ନାଭିନ୍ନ ।୫୮।

ଲେଞ୍ଚ ଉଞ୍ଚ ସେ ଠାବରେ ବାରଣ ନୁହନ୍ତି,

ବ୍ରହ୍ମ ମହାନିତ୍ୟବାସୀ ସର୍ବେ ଏକ ଜାତି ।୫୯।

ଅହିଁସା ଭୁବନ ତହିଁ ନ ଥାଇ ଅରଷ୍ଟି,

ସଦା ସରବଦା ହେଉଅଛି ସାଧୁ ଗୋଷ୍ଠୀ ।୬୦।

ଅନ୍ଧାର ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ ନୋହେ ରାତ୍ର ଦିନ ଏକ,

ଚନ୍ଦ୍ର ସୂର୍ଯ୍ୟ ସେଠାବରେ ହୋଇଛନ୍ତି ଦୀପ ।୬୧।

ଚାରିଯୋଗ ତହିଁ ହୋଇଅଛି ଏକ କୂଳ,

ଶୁଭ ଲଗ୍ନ ନାହିଁ ତହିଁ ସର୍ବଦା ମଙ୍ଗଳ ।୬୨।

ଚାରି ଧର୍ମ ତହିଁ ହୋଇଛନ୍ତି ଅଧିକାରୀ,

ସମ୍ଭାଳ କରୁଅଛନ୍ତି ଆଗ୍ୟାଁ ଶିରେ ଧରି ।୬୩।

ଉର୍ମ୍ମ ଧୂର୍ମ୍ମ ଜ୍ୟୋତି ଜ୍ୱାଳା ଚଉକି ପହରା,

ବହୁତ ଆକଟ ଆଗ୍ୟାଁ ପଡ଼ୁଛି ଦୋହୋରା ।୬୪।

ବ୍ରହ୍ମା ବିଷ୍ଣୁ ଶିବ ପଡ଼ିହାରୀ ସେ ମନ୍ଦିରେ,

ଦର୍ଶନ କରାଉଛନ୍ତି ମହିମା ଛାମୁରେ ।୬୫।

ମହାନିତ୍ୟ ମଣ୍ଡଳରେ ଆଠଗୋଟି ଦ୍ୱାର,

କବାଟ ଲାଗିଛି ଦଶ ଦଶ ପରକାର । ୬୬।

ଅଷ୍ଟମ ବଟ ଅଛନ୍ତି ଅଷ୍ଟମ ଦୁଆରେ,

ଅଷ୍ଟାଙ୍ଗ ଯୋଗ ବୋଲି କହିଛି ବେଦାନ୍ତରେ ।୬୭।

ହେତୁବଟ ଯୋଗବଟ କର୍ମବଟ ଅଛି,

କାମନା ବଟକୁ ଘେନି ଅଷ୍ଟ ବୋଲାଉଛି ।୬୮।

ବିଷ୍ଣୁବଟ ଦେବବଟ ଅନନ୍ତ ସେ ବଟ,

ମହିମା ପ୍ରକାଶ ବଟ ସବୁଠାରୁ ଶ୍ରେଷ୍ଠ ।୬୯।

ଶୁଣ ବାବୁ ନିରାକାର ଉଚିତ ପ୍ରମାଣେ,

ସେ ମନ୍ଦିରେ ବେଢ଼ା ହୋଇଛନ୍ତି ଯେଉଁମାନେ ।୭୦।

ଅକାର ହୋଇଅଛନ୍ତି ପ୍ରଥମର ବେଢ଼ା,

କର୍ମକାଣ୍ଡ ଇଟାହିଁ ପଥର କରି ଯୋଡ଼ା ।୭୧।

ଆକାର ହୋଇଅଛନ୍ତି ଦ୍ୱିତୀୟର ବେଢ଼ା,

ଅକ୍ଷରୁ କ୍ଷରିତ ହେଉଥିବ ଯୁଡ଼ା ଯୁଡ଼ା ।୭୨।

ତକାର ହୋଇଅଛନ୍ତି ତୃତୀୟର ବେଢ଼ା,

ତିନି ତିନି ଅକ୍ଷରେ ହେଉଛି ପଦପଡ଼ା ।୭୩।

ମକାର ହୋଇଅଛନ୍ତି ଚତୁର୍ଥର ବେଢ଼ା,

ଚିତ୍ତ ବୃତ୍ତି ନାହିଁ ତହିଁ ହୋଇଅଛି ଛଡ଼ା ।୭୪।

ଶକାର ହୋଇଅଛନ୍ତି ପଞ୍ଚମର ବେଢ଼ା,

ପବନ ବହୁଛି ଅଣ ପ୍ରକାରେ ପାହାଡ଼ା ।୭୫।

ନାଦ ବିନ୍ଦୁ ହୋଇଅଛି ଷଷ୍ଠମର ବେଢ଼ା,

ଘୁଁ ଘୁଁ ଗରଜନେ ହେଉଅଛି ତଡ଼ବଡ଼ା ।୭୬।

ଜଳ ହୋଇଅଛି ତହିଁ ସପ୍ତମର ବେଢ଼ା,

ପବନ ଫେରୁଛି ଆଡ଼େ ମାରୁଛି ଲହଡ଼ା ।୭୭।

ହଇ ଛାଇ ହୋଇଛନ୍ତି ଅଷ୍ଟମର ବେଢ଼ା ।

ପ୍ରେମ-କାଳିନ୍ଦୀ-ହ୍ରଦରୁ ଲାଗିଅଛି ଧାରା ।୭୮।

ସଦସୁଖ ହୋଇଛନ୍ତି ନବମର ବେଢ଼ା,

ଦ୍ୟୁତି ସ୍ୱରୂପରୁ ଖସୁଛନ୍ତି ଯୋଡ଼ା ଯୋଡ଼ା ।୭୯।

ଦଶମ ବେଢ଼ାରେ ଦଶ ଇନ୍ଦ୍ରିୟ ହୋଇଛି,

ପ୍ରକୃତିମାନ ପାଖୁଡ଼ା ତହିଁ ଫୁଟିଅଛି ।୮୦।

ନାନାପ୍ରକାର ହୋଇଛନ୍ତି ଏଗାରର ବେଢ଼ି,

ଜଳ ପବନରୁ ଫଳ ଧରିଅଛି କଢ଼ି ।୮୧।

ଆକୁଳ ମହିମା ସେ ସାଗର ଅଣ ଖୋଲା,

ସମସ୍ତ ବେଢ଼ାକୁ ଧରି ଚବିଶ ହୋଇଲା ।୮୨।

ଚଉକତି ବେଢ଼ାଇ ରହିଛି ଏହି ରୂପେ,

ପ୍ରଭୁ ବିଜେ କରିଛନ୍ତି ଅମନର ଶିଖେ ।୮୩।

ବଜ୍ର କବାଟ ଲାଗିଛି ଯାଉଁଳି ରନ୍ଧ୍ରରେ,

ସ୍ଥିତି ଉତ୍ପତ୍ତି ପ୍ରଳୟ ନ ପଶେ ତହିଁରେ ।୮୪।

ନିର୍ଭଏ ଭୁବନ ସେ ଯେ ଭୟ ଭ୍ରାନ୍ତି ନାହିଁ,

କାଳ ଭୟ ରୋଗ ଶୋକ ପଶିବ ସେ କାହିଁ ।୮୫।

ମହାନିତ୍ୟ ମଣ୍ଡଳେ ଅଛନ୍ତି ଯେତେ ଲୋକ,

ସଦା ସରବଦା ମନ ଆନନ୍ଦ ଉଚ୍ଛୁକ ।୮୬।

ଛପନା କୋଟି ଜୀବନ ଯେ ଜନ୍ତୁଙ୍କର କଳ,

ମହା ମହିମାଙ୍କର ପୟରେ ସବୁ ଠୁଳ ।୮୭।

ସେହି ମତେ ହୋଇଛନ୍ତି ଦଇବ ଦଉଡ଼ି,

ଯହିଁ ବୁଲାଇଲେ ବୁଲୁଛନ୍ତି ଧାଡ଼ି ଧାଡ଼ି । ୮୮।

କର୍ମକାଣ୍ଡ ରଜ୍ଜୁ ସେ ଯେ ନ ଛିଡ଼ଇ କେଭେ,

ପୁଷ୍ପ ପ୍ରାଏ ଗୁନ୍ଥା ହୋଇ ରହିଛନ୍ତି ସର୍ବେ । ୮୯।

ମହାନିତ୍ୟମଣ୍ଡଳରେ ଛନ୍ତି ଯେତେ ଜନ,

ସମସ୍ତେ ପିନ୍ଧିଁ ଅଛନ୍ତି ଅମୂଲ୍ୟ ବସନ ।୯୦।

ହୀରା ଅଙ୍ଗ ପ୍ରାଏ ଦିଶେ ସମସ୍ତଙ୍କ ତେଜ

ସର୍ବେ ବ୍ରାହ୍ମଣ ବ୍ରାହ୍ମଣୀ କେହି ନାହିଁ ଦ୍ୱିଜ ।୯୧।

ବିଛନ୍ଦ ବିକାର ତହିଁ ନ ଥାଇ ସେଠାରେ,

ବ୍ରହ୍ମ ପଇତା ପଡ଼ିଛି ସବୁରି ଅଙ୍ଗରେ ।୯୨।

ବ୍ରହ୍ମ କର୍ମେ ପରିପୂର୍ଣ୍ଣ ହେଉଛନ୍ତି ନିତି,

ଅପାପୀ ଅଟନ୍ତି ନାହିଁ ପାତକ ପ୍ରକୃତି ।୯୩।

ଛଡ଼ମୁଖୀ ଗାବର ହେଉଛି ମଳମୂତ୍ର,

ଗୋମୟ ଲଗାନ୍ତି ଅଙ୍ଗେ ପିବନ୍ତି ପବିତ୍ର ।୯୪।

ଶୂନ୍ୟ ଧର୍ମେ ଚାଲୁଛନ୍ତି ନୁହନ୍ତି ଅର୍ଦ୍ଧାଙ୍ଗ,

ଅସିଦ୍ଧ ନୁହନ୍ତି ସେ ଯେ ଅଟନ୍ତି ସିଦ୍ଧାଙ୍ଗ ।୯୫।

ଉଦେ ଅସ୍ତ ଦରଶନ ଲାଗିଅଛି ନିତି,

ଖଣ୍ଡ ତପସ୍ୟା ନୁହନ୍ତି ଅଖଣ୍ଡ ବିଭୂତି ।୯୬।

ଚାରିଯୁଗେ ତ୍ରିଭୁବନେ ଯାହା ହେଉଅଛି,

ସକଳ ବିଷୟ ସମ ଅକ୍ଷରେ ଛିଡ଼ୁଛି ।୯୭।

ମହିମାକୁ ଯେତେ ପ୍ରାଣୀ ଆଶ୍ରିତ କରିବେ,

ମହା ନିତ୍ୟମଣ୍ଡଳରେ ସମସ୍ତେ ରହିବେ ।୯୮।

ମହାବ୍ରହ୍ମ ଶକତି ସେ ନୁହନ୍ତି ପୁରୁଷ,

ଛପ୍ନାକୋଟି ଜୀବ ତାଙ୍କ ଗର୍ଭରୁ ପ୍ରକାଶ ।୯୯।

ମହିମା ସାଗର ସେ ଯେ ଅନ୍ତରଯାମିନୀ

ବ୍ରହ୍ମ – ନିରୂପଣଗୀତା, ଭୀମଦାସ ଭଣି ।୧୦୦।

ଇତି ଶ୍ରୀ ବ୍ରହ୍ମ - ନିରୂପଣଗୀତା, ସୁଜନଜନ ହିତା, ଗୁରୁ

ଶିଷ୍ୟସମ୍ବାଦେ, ମହିମା ଉଦ୍‌ଯୋଗବର୍ଣ୍ଣନେ,

ଭେଦାଭେଦ କଥନେ, ଆଗମ ନିଗମ

ବିଚାରଣେ ନାମ ଷଷ୍ଠ ଅଧ୍ୟାୟ ।

ଗୁରୁସିନା ଅଟନ୍ତି ଜୀବର ମୋକ୍ଷଗତି ।୧।

ଗୁରୁ ନ କହିଲେ ସଦଗ୍ୟାନ ନୋହେ କିଛି,

ଗୁରୁ ବିନୁ ଉଦ୍ଧାରୁ ଅନ୍ୟରେ ନୋହେ କିଛି ।୨।

ଚାରିଯୁଗେ ଗୁରୁପାଦେ ସେବା ସିନା ମୂଳ,

ଆଉ କଥାମାନ ଯେତେ ସବୁ ସିନା ଫଳ ।୩।

ଅନ୍ୟ ଧର୍ମମାନଙ୍କରେ କ୍ଷମା ଧର୍ମ ନାହିଁ,

ତେଣୁକରି ସିନା ଗୁରୁ ଛାମୁରେ ପୁଚ୍ଛଇ ।୪।

ଗୁପତ ସନ୍ଦେଶ ଗ୍ୟାନ ରଖିଥିଲ କାହିଁ,

ତାହାମୋତେ ଶ୍ରୀ ମୁଖରେ କହିଲ ବୁଝାଇ ।୫।

ଏବେ ମହିମାର କଥା ହେଉଛି କେମନ୍ତ,

ନିରୂପଣ କରି ମୋତେ କହ ଆଦି ଅନ୍ତ ।୬।

ମହିମା ବୋଲିବା ପଦ କେତେ ବା ଶକତି,

କେଉଁ ବର୍ଣ୍ଣ ରୂପ ତାର ଦିଶଇ ମୂରତି ।୭।

ଶ୍ରୀ ଚରଣେ କଉଁପରୀ ଭଗତି କରିବା,

ସତ୍ୟ ସତ୍ୟ କରି ମୋତେ କହ ଗୁରୁବାବା ।୮।

କେବଣ ମାର୍ଗେ ଭଜିଲେ ହଇବେ ପ୍ରସନ୍ନ,

ଯୁଗେ ଯୁଗେ ଏ ପିଣ୍ଡରେ ରହିବ ପରାଣ ।୯।

ଚିଆଁ ଚଇତନ୍ୟ ହେତୁ ଚେତା ନ ବୁଡ଼ିବ,

କି ଉପାୟ କଲେ ପିଣ୍ଡ ଭୂମି ନ ପଡ଼ିବ ।୧୦।

ମହିମାସାଗର ନାମ ଅତି ଭୟାଙ୍କାର,

ବିଚାରିଲେ ମନକୁ ମାଡ଼ଇ ବଡ଼ ଡର ।୧୧।

ସାଗର ବୋଇଲେ କଥା ସମଜି ନୁହଇ,

ଗୁପତ ନ କରି ମୋତେ କହ ଗୁରୁସାଇଁ ।୧୨।

ଶ୍ରୀ ଗୁରୁ ବୋଇଲେ ବାବୁ ଶୁଣ ଦିବ୍ୟସୀମା,

ମହାବ୍ରହ୍ମ ଶକତିର ଅଶେଷ ମହିମା ।୧୩।

ବ୍ରହ୍ମ ଅଂଶ ଆଏଶ ବୋହନ୍ତି ଯେଉଁ ଜନ,

ପରିପୂର୍ଣ୍ଣ କରି ବୁଝ ନୋହେ ତାର ଗୁଣ ।୧୪।

ମହିମା ନାମଟି ଯେହୁ ମଥା ପରେ ଅଛି,

ଯେଉଁ ଆଡ଼େ ମୁଖ କଲେ ଆଗକୁ ହେଉଛି ।୧୫।

ମହିମା ନାମଟି ଯେହୁ ମହାଦୂର ନୋହେ,

ଆଣି ନେଇ ଥୋଇବାକୁ ବହୁତ ସଂଶଏ ।୧୬।

ମହିମା ନାମଟି ଯେହୁ ଅଟେ କର୍ମବେଦ,

କପୋଳରେ ଲେଖି ଦିଆଇଛି ଯୋଗ ଭୋଗ ।୧୭।

ମହିମା ନାମଟି ଯେହୁ ଅଟେ ମହାମାୟା,

ରଜ ବୀଜ ଯୁକ୍ତ କରି ଗଢୁଅଛି କାୟା ।୧୮।

ମହିମା ନାମଟି ଯେହୁ ମାତାଟି ହେଉଛି,

ଦଶମାସ ଯାଏ ଗର୍ଭଗତରେ ବହୁଛି ।୧୯।

ମହିମା ନାମଟି କରୁଅଛି ପାର ତାର,

ଏ ସଂସାରସାଗରରୁ କରନ୍ତି ଉଧାର ।୨୦।

ମହିମା ନାମଟି ଯେହୁ ଏ ମହୀ ମେଦନୀ,

ଦୁଷ୍ଟ ସନ୍ଥ ଏକ ସମାନରେ ଅଛି ମଣି ।୨୧।

ମହିମା ନାମଟି ଯେହୁ ମନଟି ହୋଇଛି,

ବୁଦ୍ଧି ବିଚାରଣେ କରି ଧୀରାନ୍ତ ରହିଛି ।୨୨।

ମହିମା ନାମଟି ଯେହୁ ଅଟଇ ସେ ମୀନ,

ଏ ଘଟରେ ଖେଳୁଅଛି ଯେସନେ ଜୀବନ ।୨୩।

ମହିମା ନାମଟି ଯେହୁ ମହତ୍ତ୍ୱଟି ସେହି,

ସଭାମଣ୍ଡଳ ମଧ୍ୟରେ ଧର୍ମରୂପେ ଥାଇ ।୨୪।

ମହିମା ନାମଟି ଯେହୁ ମରଣଟି ଅଟେ,

ନିର୍ବଳ ହୋଇଲେ ଅଙ୍ଗେ କାଳରୂପେ ଘୋଟେ ।୨୫।

ମହିମା ନାମଟି ଯେହୁ ମଦନ ଆରତ,

ପିଣ୍ଡ ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡ ହୋଇଛି ମଳୟ ବସନ୍ତ ।୨୬।

ମହିମା ନାମଟି ଯେହୁ ମିଶେ ସର୍ବଠାରେ,

ଅନ୍ତର ବାହାରେ ଆବୋରିଛି ଏ ଦେହରେ ।୨୭।

ମହିମା ନାମଟି ଯେହୁ ମନ୍ତ୍ର ମଉଷଧି,

ହୃଦୟରେ ପ୍ରକାଶ ହୋଇଛି ବ୍ରହ୍ମବୁଦ୍ଧି ।୨୮।

ମହିମା ନାମଟି ଯେହୁ ମହାପୁଣ୍ୟ ଅଟେ,

ଆପେ ଦେଇ ଦିଆଉଛି ବସି ସର୍ବଘଟେ ।୨୯।

ମହିମା ନାମଟି ଯେହୁ ସର୍ବ ବୋଲାଉଛି,

ଶ୍ରୀଅଙ୍ଗରୁ କୋଟି କୋଟି ଜନ୍ମ କରୁଅଛି ।୩୦।

ମହିମା ନାମଟି ଯେହୁ ସାକ୍ଷାତେ ସେ ଧର୍ମ,

ଅଗାଧ ଗଭୀର ସେ ଅଟଇ ପୁଣ୍ୟ ବ୍ରହ୍ମ ।୩୧।

ମହିମା ନାମଟି ଯେହୁ ପ୍ରତକ୍ଷେ ମନୁଷ୍ୟ,

ଦୁର୍ଲଭ ଜନ୍ମଟି ଅଟେ ସର୍ବଜ୍ଞ ପୁରୁଷ ।୩୨।

ମହିମା ନାମଟି ଯେହୁ ମଧୁର ବଚନ,

ଆଶ୍ୱାସନା ଅବଲମ୍ବେ ସ୍ନେହରେ ବନ୍ଧନ ।୩୩।

ମହିମା ନାମଟି ଯେହୁ ମେଘ ବୋଲାଉଛି,

ଧର୍ମ ଅନୁସାରେ ମେଘ ବରଷା କରୁଛି ।୩୪।

ମହିମା ନାମଟି ଯେହୁ ମହା ମହେଶ୍ୱର,

ଛପ୍ନାକୋଟି ଜୀବରୁ ସେ ଆତ୍ମାର ଗୋଚର ।୩୫।

ମହିମା ନାମଟି ଯେହୁ ଅଟଇ ସେ ମେରୁ,

ପ୍ରସନ୍ନ ହୋଇଲେ ସେହୁ ଦୁବ କରେ ଦାରୁ ।୩୬।

ମହିମା ନାମଟି ଯେହୁ ମହା ନିଦ୍ରାବତୀ,

ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଅଚେତା କରୁଛି ନବକ୍ଷିତି ।୩୭।

ମହିମା ନାମଟି ଯେହୁ ମୁକତି ପସରା,

ଭକ୍ତଗଣମାନେ କରୁଅଛନ୍ତି ଆଶରା ।୩୮।

ମହିମା ନାମଟି ଯେହୁ ମୁରୁଛା ନ ଯାଏ,

ଦିନେ ଭଜିଥିଲେ ବ୍ରହ୍ମ ବୈକୁଣ୍ଠ ସେ ଯାଏ ।୩୯।

ମହିମା ନାମଟି ଯେହୁ ମାର୍ଗ ବୋଲାଉଛି,

ଭେଦାଭେଦ କଲେ ଯାଇ ପ୍ରସନ୍ନ ହେଉଛି ।୪୦।

ମହିମା ନାମଟି ଯେହୁ ମରୁତ ଉଜାଣି,

ବାସନା ବିକାଶ ପୂର୍ବ ସୁକୃତକୁ ଘେନି ।୪୧।

ମହିମା ନାମଟି ଯେହୁ ମଧ୍ୟମ ହେଉଛି,

ସ୍ୱର୍ଗ ମର୍ତ୍ତ୍ୟ ପାତାଳ ଏକାନ୍ତଠାରେ ଅଛି ।୪୨।
ମହିମା ନାମଟି ଯେହୁ ମହାଶୂନ୍ୟ କହି,

ସେଠାବକୁ ଗଲେ ଉଠି ନିଶୁଣୀ ଲଗାଇ ।୪୩।

ମହିମା ନାମଟି ଯେହୁ ମାଏଁସ ରୁଧିର,

ଜଳ ପବନରେ ନିର୍ଭା ହୋଇଛି ଶରୀର ।୪୪।

ମହିମା ନାମଟି ଯେହୁ ମୂର୍ତ୍ତିବନ୍ତ ଅଟେ,

ଲିଙ୍ଗରୂପେ ଆବୋରି ରହିଛି ଏହି ଘଟେ ।୪୫।

ମହିମା ନାମଟି ଯେହୁ ଅଟଇ ଯେ ମୁନି,

ଚାରିଯୁଗେ ଖୋଜି ଖୋଜି ନ ପାବନ୍ତି ଗ୍ୟାଁନୀ ।୪୬।

ମହିମା ନାମଟି ଯେହୁ ଅଟଇ ଯେ ଯମ,

ସର୍ବଠାରେ ଘଟେ କରିଅଛଇ ବିଶ୍ରାମ ।୪୭।

ମହିମା ନାମଟି ଯେହୁ ରାମନାମ ପଦ,

ଶବଦ ସ୍ୱରୂପେ ହୋଇ ପୂରିଅଛି ଭେଦ ।୪୮।

ମହିମା ନାମଟି ଯେହୁ ମହାରାଟ କହି,

ଆକାରରୂପେ ଶରୀରେ ବରାଜୁଛି ଦେହୀ ।୪୯।

ମହିମା ନାମଟି ଯେହୁ ମମକ୍ଷର ଅଟେ,

ସେହିପରି ସର୍ଜନା ହୋଇଛି ନାନା ବାଟେ ।୫୦।

ମହିମା ନାମଟି ଯେହୁ ସତରଜ ଜାଣ,

ବାଳ ବୃଦ୍ଧ ସବୁ କରୁଅଛି ସଂହାରଣ ।୫୧।

ମହିମା ନାମଟି ଯେହୁ ଅଟେ ମହାରସ,

ପାନ କଲେ ନ ଜାଣିବ ରଜନୀ ଦିବସ ।୫୨।

ମହିମା ନାମଟି ଯେହୁ ଅଟେ ମହାମେରୁ,

ମରକନ୍ଦ ଝରୁଅଛି ପଦାରବିନ୍ଦରୁ ।୫୩।

ମହିମା ନାମଟି ଯେହୁ ଅଟଇ ନମାମି,

ସାର ବ୍ରହ୍ମ ଗ୍ୟାଁନ ସେ ସାକ୍ଷାତେ ଗୁରୁସ୍ୱାମୀ ।୫୪।

ମହିମା ନାମଟି ଯେହୁ ମହାଘୋରସିନ୍ଧୁ,

ଅବ୍ୟଗତ ଶକତି ସେ ଅବ୍ୟଗତ ଇନ୍ଦୁ ।୫୫।

ମହିମା ନାମଟି ଯେହୁ ମହାଦେବ ଜାତି,

ମହାବ୍ରହ୍ମ ଶକତିରୁ ହୋଇଲା ସିଧ୍ୟାନ୍ତି ।୫୬।

ଶୁଣିଲୁକି ନିରାକାର ମହିମାଙ୍କ ରୀତି,

ମହିମା ନାମଟି ଯେହୁ ଜୀବର ମୁକତି ।୫୭।

ମହିମା ନାମଟି ଯେହୁ ଚାରିଯୁଗେ ସାର,

ମହିମା ପ୍ରକାଶ ହେଲେ ହୁଅନ୍ତି ଅମର ।୫୮।

ମହିମା ଗର୍ଭରୁ ଜାତ ହେଲା ଚାରିବେଦ,

ଋକ୍‌ସାମ ଯଦୁ ଅର୍ଥ କହିଲା ସେ ପଦ ।୫୯।

ମହିମା ଗର୍ଭରୁ ଜାତ ହେଲା ଚାରିଧର୍ମ,

ଶାନ୍ତ ଶୀଳ ଦୟା କ୍ଷମା ବୋଲି ତାଙ୍କ ନାମ ।୬୦।

ମହିମା ଗର୍ଭରୁ ଜାତ ହେଲା ଚାରିଦିଗ,

ପୂର୍ବ ପଶ୍ଚିମ ଉତ୍ତର ଦକ୍ଷିଣ ସମ୍ଭବ ।୬୧।

ମହିମା ଗର୍ଭରୁ ଜାତ ଚାରିଯୁଗ ହେଲା,

ସତ୍ୟ ତ୍ରେୟତା ଦ୍ୱାପର କଳି ବୋଲାଇଲା ।୬୨।

ମହିମା ଗର୍ଭରୁ ଜାତ ଚାରି ବ୍ରହ୍ମଭକ୍ତ,

ଅନନ୍ତ ଶ୍ରୀରାମଚନ୍ଦ୍ର କୃଷ୍ଣ ଜଗନ୍ନାଥ ।୬୩।

ମହିମା ଗର୍ଭ ଭିତରୁ ହୋଇଲେ ପ୍ରକାଶ,

ଏହାଙ୍କର ନାମ ଶୂନ୍ୟ ଧରତୀ ଆକାଶ ।୬୪।

ମହିମା ଗର୍ଭରୁ ଜାତ ବ୍ରହ୍ମା ବିଷ୍ଣୁ, ଶିବ,

ତିନିପୁରେ ଅଧିକାରୀ ହେଲେ ଜୟଦେବ ।୬୫।

ମହିମା ଗର୍ଭରୁ ଜାତ ହେଲା ତିନିପୁର,

ସ୍ୱର୍ଗ ମର୍ତ୍ତ୍ୟ ଘେନି ହେଲା ପାତାଳ ବିମ୍ବର ।୬୬।

ମହିମା ଗର୍ଭରୁ ହେଲେ ହ୍ଳୀଁ, ଶ୍ଳୀଁ, କ୍ଳୀଁ ଯେ ଜାତ,

ଅଧ ଊର୍ଦ୍ଧ୍ୱ, ଉଦ ବୀଯ ହୋଇଲା ସମ୍ଭୁତ ।୬୭।

ମହିମା ଗର୍ଭରୁ ଜାତ ତିରିଲା ପୁରୁଷ,

ଯୁଗଳ ଜ୍ୟୋତି ସଂସାରେ ହୋଇଲା ପ୍ରକାଶ ।୬୮।

ମହିମା ଗର୍ଭରୁ ଜାତ ଦିବସ ରଜନୀ,

ଅନ୍ଧାର ଉଜ୍ଜ୍ୱଳ ହେଲା ଏ ନବ ମେଦିନୀ ।୬୯।

ମହିମା ଗର୍ଭରୁ ଜାତ ହେଲେ ଚନ୍ଦ୍ର ସୂର୍ଯ୍ୟ,

ଉଦେ ଅସ୍ତ ଏ ସଂସାରେ ହେଉଛି ବିରାଜ ।୭୦।

ମହିମା ଗର୍ଭରୁ ଜାତ ହେଲା ପାପ ପୁଣ୍ୟ

ଶୁଭ ଅଶୁଭ ସଂସାରେ ହୋଇଲା ଭିଆଣ ।୭୧।

ମହିମା ଗର୍ଭରୁ ଜାତ ଭକ୍ତ ଭଗବାନ,

ଗୁରୁ ଶିଷ୍ୟ ସଂସାରେ ହୋଇଲେ ବେନି ଜନ ।୭୨।

ମହିମା ଗର୍ଭରୁ ଜାତ ଏବେ ହେଲା ମନ୍ଦ,

ତେଣୁକରି ସଂସାରେ ହୋଇଲା ନାନା ଛନ୍ଦ ।୭୩।

ମହିମା ଗର୍ଭରୁ ଜାତ ଜନମ ମରଣ,

ଆସିବା ଯିବା ହେଉଛି କେବେ ନୋହେ ଶୂନ୍ୟ ।୭୪।

ମହିମା ଗର୍ଭରୁ ଜାତ ହେଲା ପରମ୍‌ଜୀବ,

ଦିବାଗ୍ୟାନ ସଂସାରେ ଦିଶିଲା ସର୍ବଶୁଭ ।୭୫।

ମହିମା ଗର୍ଭରୁ ଜାତ ହେଲେ କୃଷ୍ଣ ରାଧା,

ଭିଆଣ ହୋଇଲା ଯହୁଁ ନଟକୂଟ ବିଦ୍ୟା ।୭୬।

ମହିମା ଗର୍ଭରୁ ଜାତ ହୋଇଲା ଅଶେଷ,

ଅକଳଣା ଗର୍ଭ ସେହୁ କେବେ ନୋହେ ଶେଷ ।୭୭।

ମହିମା ଗର୍ଭରୁ ଜାତ ଛପ୍ନାକୋଟି ଜନ୍ତୁ,

ସଞ୍ଚରିତ ହେଲେ ନିଜ ଶକତିର ହେତୁ ।୭୮।

ମହିମା ଗର୍ଭରୁ ଜାତ ତେତିଶ୍‌କୋଟି ଦେବ

ରଜଗୁଣେ ସଞ୍ଚରିତ ହୋଇଲେ ସଂଯୋଗ ।୭୯।

ମହିମା ଗର୍ଭରୁ ଜାତ ନବଲକ୍ଷ ତାରା,

ଆକାଶରେ ଜଳୁଛନ୍ତି ଯେଶନେକ ହୀରା ।୮୦।

ମହିମା ଗର୍ଭରୁ ଜାତ ନବକୋଟି ଦେବୀ,

ତିନିଭୁବନରେ ଠାବେ ରହିଛନ୍ତି ଯୋଗୀ ।୮୧।

ମହିମା ଗର୍ଭରୁ ଅଷ୍ଟକୋଟି ଯେ କାନ୍ତାନୀ,

ଧରିଛନ୍ତି ଖର୍ବକାତି ଖପର ଭବାନୀ ।୮୨।

ମହିମା ଗର୍ଭରୁ ଜାତ ହେଲେ ଚାରି ମେରୁ,

ଅଚଳ ହୋଇଅଛନ୍ତି କେତେଦିନ ଠାରୁ ।୮୩।

ମହିମା ଗର୍ଭରୁ ଜାତ ହେଲା କ୍ଷୁଧା ତୃଷା,

ସେହି ଦିନକୁ ଯେ ସବୁ ହେଲା ପ୍ରତି ଆଶା ।୮୪।

ମହିମା ଗର୍ଭରୁ ଜାତ ହେଲା ସତ ମିଛ,

ପାରୁ ଯେବେ ନିରାକାର ନିରୋଳରେ ବାଛ ।୮୫।

ମହିମା ଗର୍ଭରୁ ଜାତ ହେଲା ପଞ୍ଚୁଭୂତ,

ପଞ୍ଚମ ଗୁଣରେ ଦେହ ହୋଇଲା ଶକତ ।୮୬।

ମହିମା ଗର୍ଭରୁ ଜାତ ମହୀ ଓ ଧରତୀ,

ମହିମା ଗର୍ଭରୁ ଜାତ ହେଲା ସ୍ଥିତି ଉତପତି ।୮୭।

ମହିମା ଗର୍ଭରୁ ଜାତ ହେଲା ହେତୁ ଚେତା,

ଶ୍ରୋତା ତତ୍ତ୍ୱ ଭେଦରେ ଛିଡ଼ିଛି ସର୍ବ କଥା ।୮୮।

ମହିମା ଗର୍ଭରୁ ଜାତ ହେଲା କାଳଗ୍ରହ,

ବ୍ୟାଧିରୂପେ ପୀଡ଼ିତ ହୋଇଲା ସର୍ବଦେହ ।୮୯।

ମହିମା ଗର୍ଭରୁ ଜାତ ଲକ୍ଷ୍ମୀ ସରସ୍ୱତୀ,

ଅନ୍ନବସ୍ତ୍ର ହୋଇ ଘୋଟିଛନ୍ତି ଦିବାରାତି ।୯୦।

ମହିମା ଗର୍ଭରୁ ଜାତ ହେଲା ରସବାସ,

ପୁଷ୍ପଚନ୍ଦନ ବାସରେ ହଇଲା ପ୍ରକାଶ ।୯୧।

ମହିମା ଗର୍ଭରୁ ଜାତ ହେଲା ସରି ମଧୁ,

ନିର୍ଝରୁ ଝରୁଛି ମହା ଶକତିର ଇନ୍ଦୁ ।୯୨।

ମହିମା ଗର୍ଭରୁ ଜାତ ତପତ ଉଷୁମ,

ସର୍ବ ଘଟେ ଆବରିଛି ସତ ରଜ ତମ ।୯୩।

ମହିମା ଗର୍ଭରୁ ଜାତ ହେଲା ବେନି ଜାତି,

ମାଈ ଅଣ୍ଡିରା ଯୋଡ଼ିଏ ତ୍ରିଭୁବନେ ଛନ୍ତି ।୯୪।

ମହିମା ଗର୍ଭରୁ ଜାତ କହନ୍ତା ବହନ୍ତା,

ଯେ ଯାହାର ଦୁଖ ସୁଖ ଲାଗିଅଛି ଚିନ୍ତା ।୯୫।

ମହିମା ଗର୍ଭରୁ ଜାତ କାମଦେବ ରତି,

ତେଣୁକରି ସଂସାରେ ଯୋଡ଼ିଲା ପତିପତ୍ନୀ ।୯୬।

ମହିମା ନାମଟି ଯେହୁ ସାତୁକ୍ୟ କରମ,

ସୁପଥରେ ବୁଲିବାରୁ ଲଭିଲେ କାରଣ ।୯୭।

ମହିମା ଗର୍ଭରୁ ଜାତ ହେଲା ସର୍ବ ଶ୍ରମ,

ତେଣୁକରି ସଂସାରେ ବୋଲିଟି ଏକ ନାମ ।୯୮।

ମହିମା ଗର୍ଭରୁ ଜାତ ରଜବୀଯ ହେଲା,

ସେହିଠାରୁ ସମସ୍ତଙ୍କୁ ଭାଗ ବଣ୍ଟାଗଲା ।୯୯।

ମହିମା ଗର୍ଭରୁ ଜାତ ହୋଇଲା ସକଳ,

ମମକ୍ଷରଟି ଯେହୁ ସେ ସାଗର ଅକୂଳ ।୧୦୦।

ମହିମା ଗର୍ଭରୁ ଜାତ ହେଲା ଫଳ ମୂଳ,

ଦେହଧାରୀ ଯେତେ ଖାଇ ବଞ୍ଚିଲେ ସକଳ ।୧୦୧।

ମହିମା ଗର୍ଭରୁ ଜାତ ହେଲା ତରୁ ତୃଣ,

ତେଣୁକର ସଂସାରେ ହୋଇଲା ଝାଡ଼ ବଣ ।୧୦୨।

ମହିମା ଗର୍ଭରୁ ଜାତ ଦୟା କ୍ଷମା ଦୁଇ,

ତାରଣ ମାରଣ ତାର ଗୋଚରେ ଅଛଇ ।୧୦୩।

ମହିମା ଗର୍ଭରୁ ଜାତ ହେଲା ଲୋଭ ଲାଭ,

ଗୃହ ଆବୋରି ଯତନେ କରାଇ ସଂଯୋଗ ।୧୦୪।

ଛପ୍ନାକୋଟି ଜୀବ ଜାତ କରିଅଛି ସେହି,

ମାତା ରୂପେ ଜନ୍ମଇ ଭାରିଯାରୂପେ ଖାଇ ।୧୦୫।

ମହିମା କଥାଟି ଯେହୁ ସାଗର ଶକତି,

ଅଙ୍ଗରୁମ ପ୍ରାଏ ଜୀବ କ୍ଷରିତ ଅଛନ୍ତି ।୧୦୬।

ମହିମାଠାରୁ ହୋଇଛି ଅଶେଷ ବ୍ରହ୍ମାଣ୍ଡ,

ଅଲେଖ ପୁରୁଷ ସେହୁ ପୁରୁଷେ ଅଖଣ୍ଡ ।୧୦୭।

ଅକଳନା ବାରାନିଧି ଅଲେଖର ପେଟ,

କୋଟି ବ୍ରହ୍ମାବିଷ୍ଣୁ ଶିବ ନ ପାବନ୍ତି ଭେଟ ।୧୦୮।

ଶୁଣିଲୁକି ନିରାକାର ବ୍ରହ୍ମନିରୂପଣ,

ମନ ଭେଦି ପାରିଲେ ଝଡ଼ିବ ପାପମାନ ।୧୦୯।

ଶୁଣ ସାଧୁ ସୁଜନେ ମହିମା ବ୍ରହ୍ମ କଥା,

ମମ ଅକ୍ଷରଟି ଯେହୁ ସାକ୍ଷାତେ କରତା ।୧୧୦।

ହେ ମହିମା ମେରୁ ମୋର ନ ଧରିବ ଦୋଷ,

ବ୍ରହ୍ମନିରୂପଣ ଗୀତା ଭଣେ ଭୀମଦାସ ।୧୧୧।

ଇତି ଶ୍ରୀ ବ୍ରହ୍ମନିରୂପଣ ଗୀତା ସୁଜନଜନ ହିତା, ଶ୍ରୀ ଗୁରୁ

ଶିଷ୍ୟ ସମ୍ବାଦେ, ମହାବ୍ରହ୍ମ ଶକ୍ତିର ଆତଜାତ ବର୍ଣ୍ଣନେ,

ଭେଦାଭେଦ ଚରିତ୍ର ବିଚାରଣେ, ମହିମାମେରୁ

କଥନେ ନାମ ସପ୍ତମୋଽଧ୍ୟାୟଃ ।

କେତେ ଦୀର୍ଘ ପ୍ରତି ଅଟେ ମହିମାଙ୍କ ଗର୍ଭ ।୧।

କେଉଁ ବର୍ଣ୍ଣ ଚିହ୍ନ ଅଟେ କେବଣ ସ୍ୱରୂପ,

କେତେ ସରୁ କେତେ ଗୁରୁ କହ ତାଙ୍କ ସତ୍ୟ ।୨।
କୋଟି କୋଟି ଜୀବ ତହୁଁ ହେଉଛନ୍ତି ଜାତ,

ଉଚିତ ବଚନ ଗୁରୁ କହିବ ଯେ ସତ୍ୟ ।୩।

ଦେହଧାରୀ ହୋଇ ସର୍ବେ ତ୍ରିଭୁବନ ଖ୍ୟାତି,

କେଉଁରୂପେ ଫେରି ହତ ହୋଇ ଯାଉଛନ୍ତି ।୪।

ଭାରାଭର ନାହିଁକି ଲାଗଇ ତାଙ୍କୁ କିଛି,

ଏହିରୂପେ ବୁଝାମଣା କେଉଁରୂପେ ଅଛି ।୫।

ଏତେ ବୋଲି ପଡ଼ିଲେ ଶ୍ରୀଗୁରୁ ପାଦଗତ,

ନିର୍ଣ୍ଣୟ କରିଣ କହ ଏଥିର ଅରଥ ।୬।

କେତେ କୂଳ କେତେ ଜଳ କେତେ ସ୍ଥଳ ଅଛି,

କେତେ କଳ କେତେ ନାଡ଼ ପାଖୁଡ଼ା ଫୁଟିଛି ।୭।

ତହିଁର ଗଭୀର କେତେ ଯୁଣ ଉତ୍ସର୍ଗତ,

କେତେ ଦଳ କେତେ ସ୍ଥଳ ହୋଇଅଛି ଯୁକ୍ତ ।୮।

ଅଶେଷ ଭୁବନ ତାଙ୍କ ଗର୍ଭଗତେ ଠଣା,

ଚାରିଯୁଗେ କି ପ୍ରକାରେ ହେଉଛି କଳଣା ।୯।

ଏ କଥା ବିଚାରି ମୋତେ କହ ନାରାୟଣ,

ଶୁଣିଲେ ପରତେ ଯିବ ପଞ୍ଚୁଭୂତ ମନ ।୧୦।